Seans LXXXVII „O roku ów kto cię widział… 1983”

Witajcie słuchacze i czytacze.

Dziś wehikuł czasu zabiera nas w rok 1983.

Wydarzenia w Polsce:

4 stycznia – Adam Hanuszkiewicz (Teatr Narodowy) i Gustaw Holoubek (Teatr Dramatyczny) zostali usunięci ze stanowisk dyrektorów teatrów.

10 stycznia – odbyła się premiera filmu Filip z konopi.

13 stycznia – wydalono korespondentkę UPI, R. E. Gruber; spowodowało to wydalenie z USA korespondenta PAP, Stanisława Głąbińskiego.

14 stycznia – Lech Wałęsa podjął próbę powrotu do pracy w Stoczni Gdańskiej. Nie został jednak wpuszczony na teren zakładu.

25 stycznia – rozpoczął się proces twórców Radia Solidarność

30 stycznia – na wezwanie Biura Politycznego KC PZPR. które postanowiło zlikwidować nadto rozdyskutowane ugrupowanie w partii, rozwiązał się krakowski Klub Kultury „Kuźnica”.

2 lutego – prymas Józef Glemp został kardynałem.

12 lutego – prokuratura wojskowa skończyła trzydniowe przesłuchania Lecha Wałęsy jako świadka w sprawie przeciwko Jackowi Kuroniowi i innym członkom Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR” (Komitet Obrony Robotników).

15 lutego – powołano Generalną Dyrekcję Budowy Metra Warszawskiego.

21 lutego – premiera filmu „Karate po polsku”.

24 lutego – nowa inscenizacja opery Karola Szymanowskiego „Król Roger” otworzyła uroczystości 150-lecia Teatru Wielkiego w Warszawie.

25 lutego – w Olsztynie ukazało się pierwsze wydanie „Dziennika Pojezierza”.

28 lutego – Główny Urząd Statystyczny podał, że nastąpił dalszy spadek dochodu narodowego o 8% w stosunku do 1982, zaś w stosunku do 1978 - o 25%.

9 marca – przed sądem w Grudziądzu rozpoczął się proces Anny Walentynowicz, oskarżonej o zorganizowanie strajku w Stoczni Gdańskiej.

14 marca – premiera filmu „Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny”.

15 marca:

- władze ponowiły oficjalne zaproszenie papieża do złożenia wizyty w ojczyźnie w dniach 16-22 czerwca 1983.

- podwyżka cen kawy, papierosów i benzyny.

16 marca – po porażce 2:3 w rewanżowym meczu z Liverpool F.C., Widzew Łódź awansował do półfinału Pucharu Europy Mistrzów Krajowych.

22 marca – generał Czesław Kiszczak wyraził optymizm w sprawie łagodzenia obostrzeń stanu wojennego.

28 marca – premiera filmu „Austeria”.

30 marca – Anna Walentynowicz została skazana na 15 miesięcy więzienia w zawieszeniu za kontynuowanie działalności związkowej w stanie wojennym.

11 kwietnia – premiera filmu „Wilczyca”.

15 kwietnia – rozpoczęto budowę warszawskiego metra; 12 lat później (w kwietniu 1995) oddano do użytku pierwszy odcinek, zaś po kolejnych 13 latach (w październiku 2008) zakończono całą budowę pierwszej linii.

17 kwietnia – milicja rozbiła niezależne obchody rocznicy powstania w getcie warszawskim.

20 kwietnia:

- prezydent Warszawy zawiesił Związek Artystów Plastyków. Oficjalne uzasadnienie tej decyzji: „za działalność niezgodną ze statutem”.

- w rewanżowym meczu półfinałowym Pucharu Mistrzów Widzew Łódź zremisował z Juventusem 2:2. W pierwszym meczu wygrali Włosi 2:0.

22 kwietnia – utworzenie rezerwatu przyrody Puszcza Mariańska.

24 kwietnia – Józef Pinior został aresztowany we Wrocławiu.

1 maja – pierwszomajowe kontrmanifestacje, m.in. w Krakowie, Gdańsku i w Warszawie.

4 maja – od 13 grudnia 1981 do 31 marca 1983 z powodu naruszenia „praw stanu wojennego” oskarżono 3 tys. osób; 215 przebywało w więzieniach.

10 maja – Rada Państwa zalegalizowała pierwszą federację nowych związków zawodowych (hutników).

14 maja – śmierć 19-letniego maturzysty Grzegorza Przemyka, przesłuchiwanego w komisariacie milicji na Starym Mieście w Warszawie, zbulwersowała opinię publiczną kraju.

16 maja – premiera filmu „Wielki Szu”.

19 maja – Pogrzeb Grzegorza Przemyka stał się największą od ogłoszenia stanu wojennego pokojową demonstracją przeciwko władzy.

28 maja – Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego skazał zaocznie na karę śmierci Zdzisława Najdera, szefa sekcji polskiej sekcji Radia Wolna Europa w Monachium.

31 maja – został aresztowany seryjny morderca Paweł Tuchlin.

8 czerwca – wizyta prezesa rady nadzorczej koncernu Kruppa, Bertholta Beitza.

16–23 czerwca – miała miejsce II pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny

17 czerwca – nazajutrz po likwidacji Związku Artystów Plastyków, władze zezwoliły na rejestrację Związku Artystów Rzeźbiarzy.

19 czerwca – uroczysta koronacja obrazów Matki Bożej z Brdowa, Lubaczowa, Stoczka Klasztornego i Zielenic, na Jasnej Górze przez Jana Pawła II.

30 czerwca – po wyprodukowaniu 521 311 sztuk zakończono produkcję polskiego samochodu Syrena.

1 lipca – podwyżka cen skupu produktów rolnych; dewaluacja złotego w stosunku do dolara o 7,8%.

21 lipca – zakończyła działalność WRON, generał Wojciech Jaruzelski został przewodniczącym Komitetu Obrony Kraju i zwierzchnikiem sił zbrojnych.

22 lipca – rozwiązano WRON i zniesiono stan wojenny (od 13 grudnia 1981).

23 lipca – Jerzy Kukuczka i Wojciech Kurtyka jako pierwsi Polacy znaleźli się na Gaszerbrum I (8068 m n.p.m.), należącym do „Korony Himalajów”.

30 lipca – szóstym szlagierem wydawniczym roku stała się powieść Romana Bratnego „Rok w trumnie”, trywialna i brutalna groteska na temat zjawisk stanu wojennego.

8 sierpnia – Ryszard Szparak ustanowił rekord Polski w biegu na 400 m ppł. wynikiem 49,17 s.

19 sierpnia – władze rozwiązały ZLP.

24 sierpnia – władze rozwiązały zarząd polskiego PEN-Clubu i tydzień później ustanowiły zarząd komisaryczny.

25 sierpnia – w Stoczni Gdańskiej odbyło się spotkanie wicepremiera Mieczysława Rakowskiego z pracownikami, w którym brał też udział Lech Wałęsa.

31 sierpnia – w rocznicę porozumień gdańskich, w wielu miejscowościach odbyły się manifestacje; 1472 osoby zatrzymano, 17 z nich aresztowano.

19 września – ukształtował się komitet założycielski z Haliną Auderską na czele, popieranego przez władze nowego ZLP.

1 października – w Warszawie przy murach Starego Miasta na ul. Podwale odsłonięto pomnik Małego Powstańca projektu Jerzego Jarnuszkiewicza.

5 października – Gdańszczanin Lech Wałęsa został uhonorowany Pokojową Nagrodą Nobla.

17 października – premiera filmu „Klakier”.

20 października – Stary Teatr z Krakowa zainaugurował działalność „Teatru Rzeczypospolitej”; publiczność Warszawy oglądała „Wyzwolenie”, głośny spektakl Stanisława Wyspiańskiego, w reżyserii Konrada Swinarskiego wystawiany od 1974 roku.

21 października – wmurowano kamień węgielny pod budowę Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi.

23 października – premiera serialu telewizyjnego „Blisko, coraz bliżej”.

28 października – PRON zwrócił się do Sejmu o przedłużenie ustalonego w amnestii okresu ujawnienia się (do końca roku) osób, których działalność polityczna podlegała zagrożeniu karą z mocy dekretów i stanu wojennego.

1 listopada:

- rozpoczęto starania o beatyfikację kardynała Stefana Wyszyńskiego.

- po 6-miesięcznej przerwie przywrócono reglamentację masła, innych tłuszczów zwierzęcych i margaryny.

4 listopada:

- zjazd „nowego” ZLP: prezesem została Halina Auderska.

- Katowice: odsłonięto Pomnik Harcerzy Września.

12 listopada – premiera „Irydiona” Zygmunta Krasińskiego w Krakowie, Jerzy Trela w roli Masynissy (reżyseria: Mikołaj Grabowski).

22 listopada – Wojciech Jaruzelski ustąpił z funkcji ministra obrony narodowej.

25 listopada – wizyta szefa Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR, Czebrikowa.

7 grudnia – 8 osób zginęło w wybuchu gazu w bloku mieszkalnym na osiedlu Retkinia w Łodzi.

10 grudnia – Lech Wałęsa otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla – nagrodę odebrała żona.

17 grudnia – wieś Lipce została przemianowana na Lipce Reymontowskie.

19 grudnia – Janusz Majewski prezesem Stowarzyszenia Filmowców Polskich, które uniknęło rozwiązania przez władzę. Henryk Szletyński prezesem związku aktorów.

20 grudnia – wojskowe grupy operacyjne, powołane w warunkach stanu wojennego przez WRON, zbadały funkcjonowanie służb publicznych w kraju.

31 grudnia – w 1983, po raz pierwszy od 1979, wzrósł wytworzony dochód narodowy (o 4-5%), ale był on niższy o 20% od dochodu w 1978.

Wydarzenia na świecie:

1 stycznia – Niemcy objęły prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.

3 stycznia:

- Apple Computer zaprezentowała komputer biurowy z myszką.

- rozpoczęła się trwająca nieprzerwanie do dzisiaj erupcja wulkanu Kīlauea na Hawajach.

12 stycznia – premiera filmu „Danton”.

16 stycznia – 47 osób zginęło, a 20 zostało rannych w katastrofie tureckiego Boeinga 727 w Ankarze.

17 stycznia – Nigeria wydaliła ponad 2 miliony nielegalnych imigrantów, głównie z Ghany.

19 stycznia:

- w Boliwii został aresztowany nazistowski zbrodniarz wojenny Klaus Barbie.

- premiera mikrokomputera Lisa firmy Apple Computer Inc. - pierwszego komputera osobistego wyposażonego w interfejs graficzny.

20 stycznia:

- na Morzu Śródziemnym zatonął polski drobnicowiec MS Kudowa Zdrój; zginęło 20 marynarzy, 8 uratowano.

- odbyła się prezentacja Fiata Uno.

22 stycznia – szwedzki tenisista Björn Borg zakończył karierę sportową.

23 stycznia – stacja NBC wyemitowała premierowy odcinek serialu „Drużyna A”.

24 stycznia – zapadły wyroki w masowym procesie członków Czerwonych Brygad i morderców Aldo Moro. Główni oskarżeni skazani zostali na dożywocie.

25 stycznia:

- papież Jan Paweł II promulgował nowy Kodeks prawa kanonicznego.

- wystrzelono amerykańsko-europejskiego satelitę IRAS, pierwszego przeznaczonego do badań promieniowania podczerwonego.

26 stycznia:

- start sztucznego satelity IRAS, pierwszego teleskopu do obserwacji astronomicznych w podczerwieni.

- rozpoczęła się sprzedaż arkusza kalkulacyjnego Lotus 1-2-3.

27 stycznia – nastąpiło połączenie obu odcinków budowy kolejowego Tunelu Seikan, między japońskimi wyspami Honsiu i Hokkaido.

4 lutego – Klaus Barbie, zbrodniarz hitlerowski, został wydany Francji przez władze Boliwii.

6 lutego – zbrodniarz hitlerowski z czasów II wojny światowej Klaus Barbie, nazywany „rzeźnikiem z Lyonu”, został przewieziony do więzienia w Lyonie, gdzie oskarżono go o zbrodnie przeciw ludzkości.

10 lutego – 1 osoba zginęła, a 7 zostało rannych w wyniku eksplozji granatu rzuconego przez prawicowego ekstremistę podczas demonstracji izraelskiego lewicowego ruchu pokojowego Pokój Teraz w Jerozolimie.

11 lutego – Ariel Szaron został zmuszony do ustąpienia z funkcji ministra obrony Izraela po obciążeniu go przez komisję pośrednio winą na masakrę w palestyńskich obozach w Libanie.

13 lutego – 64 osoby zginęły w pożarze w kinie Cinema Statuto w Turynie.

16 lutego – w południowej Australii wybuchło ponad 180 pożarów, w których zginęło 75 osób (tzw „środa popielcowa”).

23 lutego – rząd hiszpański znacjonalizował holding prasowy Rumasa.

6 marca – zwycięstwo koalicji CDU/CSU i FDP w wyborach do Bundestagu - Helmut Kohl kanclerzem RFN. Partia Zielonych pierwszy raz dostała się do Bundestagu.

8 marca:

- w przemówieniu do Narodowego Stowarzyszenia Ewangelików Ronald Reagan nazwał ZSRR „imperium zła”.

- do handlu wszedł IBM PC/XT, pierwszy komputer osobisty fabrycznie wyposażony w dysk twardy.

23 marca – w telewizyjnym orędziu do narodu prezydent Stanów Zjednoczonych Ronald Reagan ogłosił amerykański program strategicznej obrony antybalistycznej krajów NATO przed atakiem balistycznym ze strony Związku Radzieckiego (ang. Strategic Defense Initiative - Inicjatywa Obrony Strategicznej).

29 marca:

- Helmut Kohl został zaprzysiężony na kanclerza Niemiec.

- w USA wszedł do handlu pierwszy laptop.

31 marca – trzęsienie ziemi zniszczyło miasto Popayán w Kolumbii.

4 kwietnia – wahadłowiec kosmiczny Challenger wystartował z przylądka Canaveral do swojej pierwszej misji.

6 kwietnia – Juventus F.C. wygrał 2:0 z Widzewem Łódź w pierwszym meczu półfinałowym Pucharu Mistrzów.

11 kwietnia:

- Konstantin Czernienko został przewodniczącym Prezydium Rady Najwyższej ZSRR.

- odbyła się 55. ceremonia wręczenia Oscarów.

15 kwietnia – otwarto Tokyo Disney Resort.

18 kwietnia – dokonano zamachu bombowego na ambasadę amerykańską w Bejrucie. Zginęły 83 osoby, a 130 zostało rannych.

24 kwietnia – w wyborach do izby niższej austriackiego parlamentu federalnego po raz pierwszy od 13 lat Socjaldemokratyczna Partia Austrii nie uzyskała większości głosów ani mandatów; dymisję złożył Bruno Kreisky, zaś jego następcą na stanowisku kanclerza i przewodniczącego partii został Fred Sinowatz, do 1986 r. kierujący mniejszościowym rządem.

25 kwietnia:

- amerykańska sonda kosmiczna Pioneer 10 przekroczyła orbitę Plutona.

- uruchomiono metro w Lille.

- magazyn „Stern” ogłosił odkrycie (jak się później okazało sfałszowanych) pamiętników Adolfa Hitlera.

5 maja – Chaim Herzog został prezydentem Izraela.

11 maja – „dzień narodowego protestu” w Chile – pokojowa demonstracja przeciw reżimowi wojskowemu i na rzecz swobód obywatelskich.

14 maja – na Sycylii wybuchł wulkan Etna.

17 maja – podpisano układ pokojowy pomiędzy Izraelem a Libanem, przewidujący wycofanie wojsk izraelskich z Libanu.

20 maja – w czasopiśmie Science ukazał się artykuł donoszący o odkryciu wirusa HIV.

30 maja – szczyt G7 w Williamsburgu zakończył się wydaniem wspólnego oświadczenia w wspierającego stanowisko USA w negocjacjach rozbrojeniowych.

2 czerwca – w kierunku Wenus została wystrzelona radziecka sonda Wenera 15.

4 czerwca – oficjalną wizytę przyjaźni złożyła w Rumunii partyjno-państwowa delegacja PRL pod przewodnictwem I sekretarza KC PZPR, prezesa Rady Ministrów – gen. armii Wojciecha Jaruzelskiego.

6 czerwca – premiera filmu „Ośmiorniczka”.

9 czerwca – zwycięstwo Partii Konserwatywnej Margaret Thatcher w wyborach do Izby Gmin.

13 czerwca – sonda Pioneer 10 przecięła orbitę Neptuna i symbolicznie opuściła Układ Słoneczny.

16 czerwca:

- Jurij Andropow został Przewodniczącym Rady Najwyższej ZSRR.

- pierwszy komercyjny start europejskiej rakiety Ariane z Gujany Francuskiej.

17 czerwca – włoska policja aresztowała jednego dnia w Neapolu i innych miastach kilkuset członków Camorry.

18 czerwca – Sally Ride została pierwszą Amerykanką w przestrzeni kosmicznej w misji wahadłowca Challenger.

22 czerwca – po raz pierwszy satelita został zdjęty z orbity okołoziemskiej przez wahadłowiec kosmiczny.

24 czerwca – Syria wydaliła szefa OWP Jasira Arafata.

1 lipca – Grecja objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.

3 lipca – w Colorado Springs, Amerykanin Calvin Smith ustanowił rekord świata w biegu na 100 m wynikiem 9,93 s.

11 lipca – 119 osób zginęło w katastrofie Boeinga 737 w Ekwadorze.

15 lipca – 8 osób zginęło, 55 zostało rannych w zamachu bombowym przy linii odpraw Turkish Airlines w porcie lotniczym Paryż-Orly, przeprowadzonym przez armeńską organizację terrorystyczną ASALA.

16 lipca – 20 osób zginęło w katastrofie brytyjskiego helikoptera Sikorsky S-61 na Morzu Celtyckim.

21 lipca – na stacji antarktycznej Wostok zanotowano rekordowo niską temperaturę powietrza: -89,2 °C.

22 lipca – Amerykanin Dick Smith jako pierwszy samotnie obleciał kulę ziemską śmigłowcem, co zajęło mu około 11 miesięcy.

23 lipca:

- na Sri Lance wybuchły krwawe zamieszki na tle etnicznym, które stały się początkiem długotrwałej wojny domowej.

- Jerzy Kukuczka i Wojciech Kurtyka jako pierwsi Polacy znaleźli się na Gaszerbrum I (8068 m n.p.m.), należącym do „Korony Himalajów”.

- piloci kanadyjskiego Boeinga 767, nazwanego później szybowcem z Gimli, sprowadzili bezpiecznie maszynę lotem ślizgowym na ziemię, po zgaśnięciu silników na wysokości 8500 metrów.

4 sierpnia:

- Bettino Craxi jako pierwszy socjalista został premierem Włoch.

- Górna Wolta (dziś Burkina Faso): zamach stanu, w wyniku którego prezydentem został Thomas Sankara.

6 sierpnia – pożar hiszpańskiego supertankowca „Castillo De Bellver” w pobliżu Kapsztadu. Statek przełamał się i zatonął, do morza dostało się 250 tys. ton ropy naftowej.

7 sierpnia – w Helsinkach rozpoczęły się I Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce.

8 sierpnia – w wojskowym zamachu stanu został obalony gwatemalski dyktator Efraín Ríos Montt.

21 sierpnia – opozycyjny polityk filipiński Benigno Aquino został zastrzelony na lotnisku w Manili.

28 sierpnia – Menachem Begin ogłosił niespodziewanie zamiar ustąpienia ze stanowiska premiera Izraela.

30 sierpnia – 90 osób zginęło w katastrofie samolotu Tu-134 w Ałma-Acie (Kazachstan).

31 sierpnia – w Koblencji, Amerykanin Edwin Moses ustanowił rekord świata w biegu na 400 m ppł. (47,02 s.)

1 września – zestrzelenie południowokoreańskiego jumbo jeta przez radzieckie samoloty wojskowe.

4 września – w Rieti, Brytyjczyk Steve Ovett ustanowił rekord świata w biegu na 1500 m wynikiem 3.30,77 s.

6 września – ZSRR przyznał się do zestrzelania koreańskiego samolotu z 269 osobami na pokładzie.

9 września – przyjęto dokument końcowy KBWE.

15 września – Menachem Begin zrezygnował z funkcji premiera Izraela.

16 września – Arnold Schwarzenegger otrzymał obywatelstwo amerykańskie.

17 września – Vanessa Williams została pierwszą czarnoskórą Miss USA.

19 września – Saint Kitts i Nevis uzyskało niepodległość (od Wielkiej Brytanii).

23 września:

- Saint Kitts i Nevis został członkiem ONZ.

- 112 osób zginęło w okolicach lotniska w Abu Zabi (ZEA) po wybuchu bomby na pokładzie należącego do Gulf Air Boeinga 737.

25 września – 38 członków IRA uciekło z północnoirlandzkiego więzienia Maze, unieszkodliwiając wcześniej strażników.

26 września – pułkownik Stanisław Pietrow prawdopodobnie zapobiegł wojnie nuklearnej, ignorując błędne wskazania radzieckiego systemu wczesnego ostrzegania o wystrzeleniu 5 rakiet amerykańskich.

27 września:

- premiera serialu „Powrót do Edenu”.

- Richard Stallman ogłosił w Usenecie rozpoczęcie projektu GNU.

2 października – Bangladesz: Muhammad Yunus założył Grameen Bank.

4 października – prezydent Ronald Reagan podpisał ustawę w sprawie nadawania programu radiowego na Kubę.

5 października – czeski astronom Antonín Mrkos odkrył planetoidę 9007 James Bond.

9 października – kilka minut przed przyjazdem południowokoreańskiego prezydenta Chun Doo-hwana, wybuch bomby zniszczył Muzeum Męczenników w stolicy Birmy Rangunie. Zginęło 4 Birmańczyków i 17 członków delegacji koreańskiej, w tym 4 ministrów, a 46 osób zostało rannych.

10 października:

- radziecka sonda Wenera 15 weszła na orbitę Wenus.

- Icchak Szamir zastąpił Menachema Begina na stanowisku premiera Izraela.

13 października:

- zamach stanu na Grenadzie.

- do amerykańskich sklepów trafił pierwszy na świecie telefon komórkowy Motorola DynaTAC.

21 października – XVII Generalna Konferencja Miar ustaliła obecnie obowiązującą definicję metra.

22 października – w RFN ponad milion osób wzięło udział w protestach przeciwko zbrojeniom atomowym.

23 października – w samobójczych zamachach bombowych na kwatery wojsk francuskich i amerykańskich w Bejrucie zginęło ponad 300 osób.

25 października – Stany Zjednoczone dokonały inwazji na Grenadę.

28 października – Stany Zjednoczone zawetowały rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ potępiającą amerykańską interwencję na Grenadzie.

30 października:

pierwsze wybory w Argentynie od czasu przejęcia władzy przez wojsko.

silne trzęsienie ziemi w okolicach miasta Erzurum we wschodniej Turcji spowodowało śmierć ponad 1300 osób.

4 listopada – wojna libańska: w Tyrze (Liban) ponad 60 osób zginęło w samobójczym ataku na żołnierzy izraelskich.

8 listopada – Angola: 130 osób zginęło w katastrofie Boeinga 737-200 TAAG Angola Airlines.

15 listopada – ogłoszono niepodległość tureckiej części Cypru (Cypr Północny).

17 listopada – w meksykańskim stanie Chiapas powstała Zapatystowska Armia Wyzwolenia Narodowego (EZLN).

20 listopada – w sieci ABC wyemitowano film telewizyjny Nazajutrz, opowiadający o skutkach hipotetycznej amerykańsko-radzieckiej wojny atomowej.

23 listopada:

- Bundestag podjął decyzję o stacjonowaniu rakiet Pershing II na terenie Niemiec. W odpowiedzi ZSRR zawiesił rozmowy rozbrojeniowe z USA.

- premiera filmu „Czułe słówka”.

26 listopada – z sejfów w Porcie lotniczym Londyn-Heathrow zrabowano 26 mln funtów w złocie.

27 listopada – pod Madrytem rozbił się Boeing 747 kolumbijskich linii Avianca. Spośród 192 osób na pokładzie zginęło 181.

28 listopada:

- urodził się 25-milionowy obywatel Kanady.

- w katastrofie samolotu Fokker F-28 w nigeryjskim mieście Enugu zginęły 53 osoby.

- Niemiec Ulf Merbold został pierwszym cudzoziemcem biorącym udział w amerykańskiej misji kosmicznej jako członek załogi wahadłowca Columbia.

29 listopada – Zgromadzenie Ogólne ONZ wezwało ZSRR do wycofania się z Afganistanu.

6 grudnia – palestyńscy terroryści zdetonowali bombę podłożoną w autobusie w Jerozolimie; zginęło 6 Izraelczyków, a 43 osoby zostały ranne.

7 grudnia – 93 osoby zginęły w zderzeniu na pasie startowym lotniska Barajas pod Madrytem samolotów Boeing 727 i DC-9.

10 grudnia:

- Danuta Wałęsa, w imieniu swego męża Lecha, odebrała w Oslo Pokojową Nagrodę Nobla.

- Raúl Alfonsín został prezydentem Argentyny.

13 grudnia – Turgut Özal został premierem Turcji.

15 grudnia:

- na Cyprze zniesiono karę śmierci za zabójstwo.

- uchwalono Konstytucję Salwadoru.

17 grudnia:

- zamach IRA na salon Harrodsa w Londynie: 6 osób zginęło, kilkadziesiąt zostało rannych.

- 82 osoby zginęły, a 27 zostało rannych w wyniku pożaru klubu nocnego Alcalá 20 w Madrycie.

19 grudnia – FIFA: w Rio de Janeiro skradziono przyznaną na własność reprezentacji Brazylii Złotą Nike.

21 grudnia – w elektrowni jądrowej w Czarnobylu oddano do eksploatacji reaktor nr 4, który eksplodował w 1986 roku.

27 grudnia – papież Jan Paweł II spotkał się w więzieniu z Ali Ağcą.

28 grudnia – utworzono Szacki Park Narodowy na Ukrainie.

29 grudnia – odbył się ślub księżniczki Monako Karoliny i włoskiego biznesmena Stefana Casiraghiego.

31 grudnia:

- wojskowy zamach stanu w Nigerii, prezydent Shehu Shagari został obalony przez gen. Muhammadu Buhariego.

- na dworcu kolejowym w Marsylii i na pokładzie pociągu TGV Marsylia-Paryż wybuchły bomby, zabijając 5 osób i raniąc kilkadziesiąt. Zamachy są przypisywane organizacji terrorystycznej Carlosa Szakala.

 Urodzili się:

2 stycznia – Kate Bosworth, amerykańska aktorka

15 stycznia - Emmanuel Chedal, francuski skoczek narciarski, Axel Cédric Konan, iworyjski piłkarz, Jermaine Pennant, angielski piłkarz

19 stycznia – Justyna Kowalczyk, polska biegaczka narciarska

21 stycznia - Victor Leandro Bagy, brazylijski piłkarz, Maryse Ouellet, kanadyjska wrestlerka

Paweł Rusek, polski siatkarz

22 stycznia – Primož Urh-Zupan, słoweński skoczek narciarski

23 stycznia – Krzysztof Łągiewka, polski piłkarz

24 stycznia – Scott Speed, amerykański kierowca wyścigowy

28 stycznia - Virginie Pichet, francuska tenisistka, Kimmo Yliriesto, fiński skoczek narciarski

1 lutego – Florian Liegl, austriacki skoczek narciarski

9 lutego – Kim Hyun-ki, koreański skoczek narciarski

15 lutego - David Andersen, norweski skoczek narciarski, Stefan Kaiser, austriacki skoczek narciarski

16 lutego – Agyness Deyn, angielska modelka

18 lutego – Ilja Roslakow, rosyjski skoczek narciarski

1 marca – Shawn Toovey, amerykański aktor

16 marca – Ben Hebert, kanadyjski curler

19 marca – Nicole Fessel, niemiecka biegaczka narciarska

21 marca – Juan Murré, portugalski rugbysta

23 marca – Karolina Borkowska, polska aktorka

1 kwietnia – Emil Westberg, szwedzki skoczek narciarski

5 kwietnia - Maksim Anisimau, białoruski skoczek narciarski, Jorge Andrés Martínez, urugwajski piłkarz

10 kwietnia – Ryan Merriman, amerykański aktor

13 kwietnia – Tian Zhandong, chiński skoczek narciarski

21 kwietnia - Paweł Brożek, polski piłkarz, Piotr Brożek, polski piłkarz

23 kwietnia – Daniela Hantuchová, słowacka tenisistka

25 kwietnia – Ołeh Husiew, ukraiński piłkarz

26 kwietnia – Tadeusz Błażusiak, polski motocyklista, startujący w trialu i enduro

3 maja – Thomas Lobben, norweski skoczek narciarski

7 maja – Tomasz Pochwała, polski skoczek narciarski

11 maja – Iwona Sitkowska, polska aktorka teatralna i telewizyjna

12 maja – Alicja Bachleda-Curuś, polska aktorka

14 maja – Tomisław Tajner, polski skoczek narciarski, syn Apoloniusza Tajnera

16 maja – Krzysztof Brejza, polski polityk

28 maja – Jernej Damjan, słoweński skoczek narciarski

30 maja – Matej Uram, słowacki skoczek narciarski

6 czerwca – Marcin Hakiel, polski tancerz zawodowy

12 czerwca – Anja Rubik, polska modelka

16 czerwca - Bartłomiej Jaszka, polski piłkarz ręczny, Paweł Tomaszewski, polski aktor

28 czerwca – Jörg Ritzerfeld, niemiecki skoczek narciarski

29 czerwca - Pedro Cabral, portugalski rugbysta, Paweł Woicki, polski siatkarz

3 lipca – Dorota Masłowska, polska pisarka

5 lipca – Jim Denney, amerykański skoczek narciarski

7 lipca – Krzysztof Lijewski, polski piłkarz ręczny

11 lipca – Rafał Śliż, polski skoczek narciarski

14 lipca - Jeff Isaacson, amerykański curler, Witalij Szumbareć, ukraiński skoczek narciarski

23 lipca – Bastian Kaltenböck, austriacki skoczek narciarski

4 sierpnia – Mariusz Wlazły, polski siatkarz

6 sierpnia – Robin van Persie, holenderski piłkarz

13 sierpnia – Thomas Schwall, amerykański skoczek narciarski

21 sierpnia – Łukasz Romanek, polski żużlowiec

22 sierpnia – Michał Ruciak – polski siatkarz

1 września – José Antonio Reyes, hiszpański piłkarz

7 września – Piri Weepu, nowozelandzki rugbysta

18 września - Jason Smith, amerykański curler,

21 września – Maggie Grace, amerykańska aktorka

26 września – Ricardo Quaresma, portugalski piłkarz

28 września – Michał Winiarski, polski siatkarz

13 października – Gonzalo García García, hiszpański piłkarz

20 października – Stephan Hocke, niemiecki skoczek narciarski

22 października – Antoni Pawlicki, polski aktor

5 listopada – Andrew Hayden-Smith, angielski aktor

6 listopada – Nicole Hosp, austriacka narciarka alpejska

10 listopada - Giorgi Cimakuridze, gruziński piłkarz, Ole Christen Enger, norweski skoczek narciarski

11 listopada – Philipp Lahm, niemiecki piłkarz

15 listopada - Veli-Matti Lindström, fiński skoczek narciarski, Fernando Verdasco, hiszpański tenisista

16 listopada - Adam Enright, kanadyjski curler, Britta Steffen, niemiecka pływaczka

17 listopada – Alessio Bolognani, włoski skoczek narciarski

20 listopada – Allan Rasmussen, duński szachista

21 listopada – Daniela Iraschko, austriacka skoczkini narciarska

25 listopada – Teppei Takano, japoński skoczek narciarski

9 grudnia – Dariusz Dudka, polski piłkarz

13 grudnia – Otylia Jędrzejczak, polska pływaczka, dwukrotna medalistka olimpijska

17 grudnia – Magdalena Gąsior-Marek, polska polityk

20 grudnia - Chelsea Johnson, amerykańska tyczkarka, Ognjen Vukojević, chorwacki piłkarz

23 grudnia – Mathias Hafele, austriacki skoczek narciarski

27 grudnia – Merab Kwirikaszwili, gruziński rugbysta

Zmarli:

11 stycznia – Nikołaj Podgorny, były przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej ZSRR (ur. 1903)

20 stycznia – Garrincha, piłkarz brazylijski, mistrz świata 1962 (ur. 1933)

27 stycznia – Louis de Funès, francuski aktor filmowy (ur. 1914)

16 lutego

Kazimiera Iłłakowiczówna, polska poetka, sekretarka marszałka Piłsudskiego (ur. 1892)

Stanisław Myśliborski-Wołowski, polski historyk i pedagog (ur. 1919)

22 lutego – Mieczysław Jastrun, polski poeta i eseista (ur. 1903)

25 lutego – Tennessee Williams, amerykański dramaturg (ur. 1911)

26 marca – Wincenty Zaleski, polski katechetyk, salezjanin (ur. 1913)

27 marca – Hanna Malewska, polska pisarka (ur. 1911)

3 kwietnia – Aleksander Ścibor-Rylski, polski reżyser i scenarzysta filmowy (ur. 1928)

4 kwietnia – Gloria Swanson, amerykańska aktorka (ur. 1899)

19 kwietnia – Jerzy Andrzejewski, polski pisarz (ur. 1909)

28 kwietnia – Jan Rzepecki, pułkownik Wojska Polskiego, historyk (ur. 1899)

14 maja – Grzegorz Przemyk, polski działacz opozycyjny, zamordowany przez milicję (ur. 1964)

31 maja – Jack Dempsey, amerykański bokser, były mistrz świata (ur. 1895)

1 czerwca – Anna Seghers, pisarka niemiecka (ur. 1900)

2 czerwca – Zbigniew Korosadowicz, polski geograf, taternik, naczelnik TOPR (ur. 1907)

17 czerwca – Miron Białoszewski, polski pisarz, współtwórca polskiego teatru eksperymentalnego (ur. 1922)

4 lipca – John Bodkin Adams, brytyjski lekarz, podejrzewany o zabicie 163 pacjentów (ur. 1899)

11 lipca – Stanisław Skupień, polski narciarz, olimpijczyk, wieloletni kierownik schroniska PTTK (ur. 1907)

17 lipca – Haldan Keffer Hartline, amerykański fizjolog, laureat Nagrody Nobla w 1967 (ur. 1903)

23 lipca – Georges Auric francuski kompozytor i krytyk muzyczny (ur. 1899)

29 lipca

Luis Buñuel, hiszpański reżyser filmowy (ur. 1900)

David Niven, angielski aktor filmowy (ur. 1910)

3 sierpnia – Carolyn Jones, amerykańska aktorka (ur. 1930)

5 sierpnia – Bart Bok, holenderski astrofizyk (ur. 1906)

11 sierpnia – Anna Piskorska-Chlebowska, polska chemiczka, podharcmistrzyni, działaczka opozycji demokratycznej w PRL (ur. 1929)

14 sierpnia – Alceu Amoroso Lima, brazylijski pisarz, krytyk literacki i katolicki przywódca religijny (ur. 1893)

18 sierpnia – Jan Zachwatowicz, profesor architektury polskiej (ur. 1900)

19 sierpnia – Zofia Mrozowska, aktorka teatralna i filmowa (ur. 1922)

15 września – Fryderyk Scherfke, polski piłkarz, uczestnik IO 1936 oraz MŚ 1938 (ur. 1909)

25 września – Leopold III, król Belgów (ur. 1901)

18 października – Marj Mitchell, kanadyjska curlerka (ur. 1948)

30 października – Jerzy Wiśniewski (ur. 1928), polski historyk, genealog, badacz (ur. 1928)

7 listopada – Germaine Tailleferre, kompozytorka francuska (ur. 1892)

10 listopada – Jalu Kurek, polski poeta i prozaik, przedstawiciel Awangardy Krakowskiej (ur. 1904)

16 grudnia – Kusan Suryŏn, koreański mistrz sŏn (jap. zen) (ur. 1909)

25 grudnia – Joan Miró, hiszpański malarz (ur. 1893)

26 grudnia – Jozef Šimko, słowacki taternik, działacz turystyczny i autor literatury taternickiej (ur. 1909)

Jerzy Łukaszewicz, polski polityk (ur. 1931)

Zdarzenia astronomiczne:

11 maja – kometa IRAS-Araki-Alcock minęła Ziemię w odległości 4,67 mln km, najbliżej od roku 1770.

11 czerwca – całkowite zaćmienie Słońca

25 czerwca – zaćmienie Księżyca

4 grudnia – obrączkowe zaćmienie Słońca

Święta ruchome:

Tłusty czwartek: 10 lutego

Ostatki: 15 lutego

Popielec: 16 lutego

Niedziela Palmowa: 27 marca

Wielki Czwartek: 31 marca

Wielki Piątek: 1 kwietnia

Wielka Sobota: 2 kwietnia

Wielkanoc: 3 kwietnia

Poniedziałek wielkanocny: 4 kwietnia

Wniebowstąpienie Pańskie: 12 maja

Zesłanie Ducha Świętego: 22 maja

Boże Ciało: 2 czerwca

Nagrody Nobla:

 z fizyki – Subramanyan Chandrasekhar, William Alfred Fowler

z chemii – Henry Taube

z medycyny – Barbara McClintock za badania nad transpozonami

z literatury – William Golding

nagroda pokojowa – Lech Wałęsa

z ekonomii – Gerard Debreu

Wydarzenia muzyczne:

 – Michael Jackson po raz pierwszy tańczy Moonwalk do piosenki Billie Jean podczas uroczystości Motown 25: Yesterday, Today, and Forever.

 – Metallica wydała swój debiutancki album zatytułowany „Kill 'Em All”.

 – Madonna wydała swój debiutancki album pt. „Madonna”.

 – w Chicago miała miejsce premiera III Symfonii Witolda Lutosławskiego.

 – bracia z duetu The Everly Brothers po 10 latach od oficjalnego zakończenia kariery ponownie wystąpili razem

- Slayer wydaje swój pierwszy album "Show No Mercy"

- powstał zespół Vader

- powstał zespół Autograph

- powstał zespół KUKL

- powstał zespół Megadeth

- powstał zespół Mr. Zoob

- powstał zespół Red Hot Chili Peppers

- powstał zespół Kabát

- powstał zespół Neon Christ

- powstał zespół Bronski Beat

- powstał zespół Bon Jovi

- powstał zespół Mayhem

- powstał zespół Death

Urodzili się:

14 marca – Taylor Hanson, amerykański muzyk

28 marca – Anna Rusowicz, polska piosenkarka, córka Ady Rusowicz i Wojciecha Kordy

30 marca – Scott Moffatt, amerykański piosenkarz

1 maja – Krzysztof Aleksander Janczak, polski kompozytor, aranżer, muzykolog

13 maja – Grégory Lemarchal, francuski piosenkarz, zwycięzca Star Academy 4 (zm. 2007)

23 maja – Heidi Range, jedna z wokalistek zespołu Sugababes

27 czerwca – Alsou, rosyjska piosenkarka

30 czerwca – Cheryl Cole, angielska piosenkarka

13 lipca – Tomasz Lach, wokalista z zespołu Afromental 17 sierpnia – Kuba Chmielarski, polski gitarzysta

1 września – Natalia Przybysz, polska wokalistka R&B, współzałożycielka grupy muzycznej Sistars

14 września – Amy Winehouse, angielska piosenkarka (zm. 2011)

19 września – Izzy Gallegos, wokalista zespołu US5

Zmarli:

4 lutego – Karen Carpenter, amerykańska wokalistka The Carpenters (ur. 1950)

28 grudnia – Dennis Wilson, amerykański perkusista i wokalista zespołu The Beach Boys (ur. 1944)

Albumy polskie:

Bez limitu – 2 plus 1

Bajm – Bajm

Ciągle ktoś mówi coś – Bank

Ogród Króla świtu – Marek Biliński

Supernova – Exodus

Maquillage – Martyna Jakubowicz

Chicago – Live – Jacek Kaczmarski

Krzaki – Krzak

Paczka – Krzak

Live – Lombard

Śmierć dyskotece! – Lombard

Lady Pank – Lady Pank

Nocny patrol – Maanam

Bluffmania – Mech

Tasmania – Mech

Oddział Zamknięty – Oddział Zamknięty

Live – Perfect

Postscriptum – Pod Budą

Magic Moments – John Porter

Nowe sytuacje – Republika

Rezerwat – Rezerwat

Jacek Skubikowski – Jacek Skubikowski

TSA – TSA

Dorosłe dzieci – Turbo

Urszula – Urszula

Albumy zagraniczne:

Burning from the Inside – Bauhaus

Pyromania – Def Leppard

Construction Time Again – Depeche Mode

Infidels – Bob Dylan

Secret Messages – Electric Light Orchestra

Europe – Europe

Let's Start a War – The Exploited

Genesis – Genesis

Piece of Mind – Iron Maiden

The Essential Jean Michel Jarre – Jean Michel Jarre

Music for Supermarkets – Jean Michel Jarre

Human Racing – Nik Kershaw

Lick It Up – KISS

White Feathers – Kajagoogoo

Madonna – Madonna

Into Glory Ride – Manowar

Script for a Jester's Tear – Marillion

Kill 'Em All – Metallica

Crises – Mike Oldfield

The Final Cut – Pink Floyd

Undercover – The Rolling Stones

Show No Mercy – Slayer

Confusion Is Sex – Sonic Youth

Feline – The Stranglers

Audentity – Klaus Schulze

War – U2

Under a Blood Red Sky – U2 (live)

90125 – Yes