środa, 29 maja 2013

Seans LXXXV „A planety szaleją…”


Witajcie słuchacze i czytacze.

Zalążek grupy Maanam stanowił niszowy gitarowy duet M-a-M stworzony przez Marka Jackowskiego i Milo Kurtisa w 1975 roku, grający mistyczną, orientalną muzykę. W lutym 1976 do zespołu dołączyła wokalistka, żona Jackowskiego - Kora. Po odejściu w tym samym roku Kurtisa do zespołu Osjan, zastąpił go John Porter. Grupa przyjęła wtedy nazwę Maanam Elektryczny Prysznic, symbolizującą przejście na rockowe brzmienie, skróconą później do wyrazu Maanam. Nazwa ta była rozwinięciem poprzedniej, czyli M-a-M (M and M), powstałej od pierwszych liter imion założycieli.
W roku 1979 z zespołu odszedł Porter, który założył własną grupę Porter Band. Jackowscy wraz z muzykami grupy Dżamble nagrali za własne pieniądze pierwszego singla z piosenkami "Hamlet" oraz śpiewaną przez Jackowskiego "Oprócz", która stała się pierwszym klasykiem w karierze Maanamu. Zespół oficjalnie zadebiutował na Muzycznym Campingu w Lubaniu, podobnie jak zespół Portera. W elektrycznym składzie Maanamu obok Kory i Jackowskiego znaleźli się także gitarzysta Ryszard Olesiński, basista Krzysztof Olesiński oraz perkusista Ryszard Kupidura.



 W czerwcu 1980 roku Maanam wystąpił na festiwalu polskiej piosenki w Opolu, wykonując utwory "Boskie Buenos" i "Żądza pieniądza" oraz wielokrotnie bisując. Występ ten sprawił, że zespół stał się powszechnie znany, zyskując sobie ogromne rzesze fanów. Oba nagrania stały się od razu wielkimi przebojami i zostały wydane na singlu. W sierpniu Maanam przystąpił do nagrywania pierwszej płyty, przyjmując na miejsce Kupidury nowego perkusistę, Pawła Markowskiego. Wkrótce sukces odniosły kolejne utwory grupy, "Szare miraże" oraz "Stoję, stoję, czuję się świetnie", które zostały wydane na kolejnym singlu. W efekcie Maanam został zaproszony w październiku tego samego roku na plan głośnego filmu Krzysztofa Rogulskiego „Wielka majówka”. Film trafił do kin w 1981 roku, a zespół, obok kilku piosenek z pierwszej płyty, przedstawił nowe, w tym przede wszystkim balladę "Ta noc do innych jest niepodobna", która została wówczas wydana na kolejnym singlu grupy.
Parę miesięcy później na rynek trafił długo oczekiwany pierwszy album zespołu, zatytułowany po prostu „Maanam”. Gościnnie zagrał na nim również jazzowy saksofonista Zbigniew Namysłowski. Niemal każdy utwór z tej płyty stał się przebojem, a sam album szybko trafił do klasyki polskiego rocka. W tym samym roku ukazał się ponadto singiel z kolejnym przebojem spoza płyty, "Cykady na Cykladach" oraz ostatni singiel promujący płytę, z przebojami "Oddech szczura" i "Karuzela marzeń". Przez cały 1981 roku Maanam dał rekordową liczbę ponad 500 koncertów w największych halach. W warszawskiej Sali Kongresowej wystąpił nawet trzy razy jednego dnia.




W styczniu 1982 roku zespół nagrywał następny album, „O!”. Na miejsce Krzysztofa Olesińskiego przyjął nowego basistę, Bogdana Kowalewskiego. W sesji nagraniowej gościnnie wziął udział kolejny jazzowy trębacz, Tomasz Stańko. Album ukazał się w listopadzie i powtórzył sukces debiutanckiej płyty. Zespół przeżywał wówczas apogeum sławy, o czym świadczyło choćby zamówienie ponad miliona sztuk tej płyty. Ostatecznie, z powodów technicznych, możliwe było jednak wytłoczenie zaledwie 30 tysięcy kopii. Także na tym albumie niemal każde nagranie uzyskało status przeboju, na czele z "O! Nie rób tyle hałasu", "Paranoja jest goła" oraz "Nie poganiaj mnie, bo tracę oddech". Przez cały 1982 rok grupa dała ponad 400 halowych koncertów. W 1983 roku Maanam wydał singla z utrzymaną w konwencji reggae balladą "Kocham Cię kochanie moje", która stała się jednym z największych przebojów roku i największym w całej karierze zespołu.
Także w 1983 roku Maanam związał się z prywatną wytwórnią fonograficzną Rogot, która postanowiła wypromować zespół na rynkach zachodnich. Swój trzeci album grupa nagrała więc w dwóch wersjach językowych. W listopadzie w Niemczech, krajach Beneluksu oraz w Skandynawii ukazała się jego anglojęzyczna wersja pt. „Night Patrol”, a tego samego dnia w Polsce, choć początkowo tylko na kasecie, polska wersja, czyli „Nocny patrol”. Zachodni album trafił do sprzedaży w Polsce w lutym 1984 roku na kasecie i w lipcu na winylu, a polski doczekał się wydania na winylu w kwietniu. Album ten został uznany przez krytykę za kolejne wybitne dzieło Maanamu. Pochodziły z niego takie przeboje jak "Raz dwa, raz dwa", "To tylko tango", "Krakowski spleen" czy "Jestem kobietą". Klimat płyty oddawał niepokojącą atmosferę stanu wojennego w Polsce. Zdjęcie do okładki zrobił fotograf Tadeusz Rolke. Zespół grał wówczas z wielkim powodzeniem wiele koncertów zagranicznych, szczególnie w klubach i halach niemieckich oraz holenderskich. Doczekał się tam nawet swoich fan-clubów. W odpowiedzi na taki odzew w październiku tego samego roku ukazała się tam koncertowa płyta „Totalski No Problemski”, zawierająca głównie anglojęzyczne wersje największych hitów ze wszystkich trzech płyt zespołu. Wysoka frekwencja na zagranicznych koncertach nie szła jednak w parze ze sprzedażą płyt.




Kolejna płyta ponownie ukazała się w dwóch wersjach językowych. W grudniu 1984 roku polska wersja „Mental Cut” ukazała się na kasecie, podobnie jak w styczniu 1985 roku wersja anglojęzyczna, pod tym samym tytułem. W lutym polska wersja ukazała się na winylu. Album przyniósł przeboje "Simple Story", "Lucciola", "Lipstick On The Glass" i "Kreon". Materiał przeznaczony na rynek zachodni został jednak wyprodukowany na nowo, ponieważ postanowiono nadać muzyce Maanamu bardziej wygładzone, komercyjne brzmienie. Zespół przygotował też premierowe utwory. Tak powstała nowa anglojęzyczna wersja, „Wet Cat”, która w Niemczech ukazała się w czerwcu. Mimo nieustających sukcesów koncertowych, zespół wciąż nie mógł jednak odnieść tam sukcesu komercyjnego.
W tym samym roku Maanam wydał pierwszy na polskim rynku album video, "Obiad z Maanamem". Znalazły się na nim filmy muzyczne, będące zbiorem teledysków do obu anglojęzycznych płyt grupy, nietypowo połączone z programem kulinarnym. Także w 1985 na rynek trafiła ponadto pierwsza książka na temat Maanamu, autorstwa dziennikarza Wiesława Królikowskiego, wydana w cyklu "Idole".




Po kilku latach wyczerpujących i intensywnych tras koncertowych przemęczeni członkowie grupy postanowili zawiesić jej działalność u szczytu sławy w Polsce. Muzycy towarzyszący Korze mieli także problemy z alkoholizmem. Do tego w 1984 roku Kora rozwiodła się z Jackowskim. Wybrała związek ze współpracującym głównie przy organizacji koncertów jej zespołu Kamilem Sipowiczem, który rozpoczął się w trakcie trwania jej małżeństwa jeszcze przed powstaniem Maanamu.
W 1986 roku Maanam wydał na koniec singla z przebojami "Jesteśmy ze stali" oraz "Ty - nie ty". Współpraca z Rogotem także została zakończona. W listopadzie tego samego roku, wytwórnia ta wydała, bez zgody zespołu, koncertowy album „Live”, o kiepskiej jakości dźwięku. W grudniu na rynek trafiła ponadto składanka największych przebojów Maanamu „The Best Of...”, uwzględniająca hity ze wszystkich płyt grupy.





W 1987 roku Kora i Jackowski spełniając wcześniejsze zobowiązania rozpoczęli nagrywanie nowej płyty „Sie ściemnia”, ale z wynajętymi muzykami sesyjnymi: basistą Marcinem Ciempielem, perkusistą  Krzysztofem Dominikiem i klawiszowcem Kostkiem Yoriadisem. Na listy przebojów trafił wówczas utwór "Bądź taka, nie bądź taka" nagrany wspólnie ze Stanisławem Sojką. Jednak największym przebojem okazał się w 1988 roku następny promowany utwór, tytułowy "Sie ściemnia". Ilustrujący go animowany teledysk był pierwszym polskojęzycznym klipem nadanym w największej na świecie stacji muzycznej MTV, za sprawą jej europejskiego oddziału. Maanam koncertował wówczas w efemerycznym składzie w klubach Wielkiej Brytanii i Niemiec. Cały album na rynek trafił dopiero w 1989 roku, w czasie największych zawirowań ekonomicznych związanych z upadkiem w Polsce komunizmu. Mimo pochlebnych recenzji i silnego wsparcia radiowej "Trójki", album nie odniósł sukcesu.
W 1990 roku zespół wyruszył na tournée po Stanach Zjednoczonych po klubach polonijnych, a za zarobione tam pieniądze Kora otworzyła wraz z Sipowiczem własną wytwórnię płytową Kamiling Co. Ogromny sukces trasy oraz wyjście wcześniejszych członków grupy z nałogu alkoholowego doprowadziło do reaktywowania Maanamu w poprzednim składzie w 1991 roku. Na rynku pojawiły się najpierw liczne składanki największych przebojów zespołu z lat 80. W marcu i maju dwie części „The Best Of Kora & Maanam”, w sierpniu zbiór niepublikowanych w większości na płytach singlowych hitów „The Singles Collection”, a we wrześniu jeszcze kaseta „Nie bój się... '91”.




W listopadzie 1991 roku Maanam powrócił na rynek z płytą „Derwisz i anioł”, promowaną nagraniem "Nie bój się, nie bój się". Największą furorę zrobiły jednak dopiero kolejne, "Anioł" oraz "Wyjątkowo zimny maj". Zdjęcie na okładce wykonał Andrzej Świetlik, odpowiedzialny za okładki płyt Maanamu do 1994 roku. Album osiągnął nakład ponad 120 tysięcy egzemplarzy. W styczniu 1992 poważnemu wypadkowi drogowemu uległ Kowalewski, który po 10 latach ustąpił miejsca swojemu poprzednikowi, Krzysztofowi Olesińskiemu. Maanam znowu intensywnie koncertował w Polsce, a potem dał kilka koncertów dla Polonii w Stanach Zjednoczonych i Australii, co upamiętnił koncertowy album „Maanamania”, wydany w kwietniu 1993 roku. W czerwcu na rynek trafiła także składanka balladowych hitów Maanamu „Ballady”, najpierw na kasecie, a w listopadzie również na kompakcie. W październiku 1995 roku doczekała się ona reedycji z nową listą utworów. Jej łączny nakład przekroczył 50 tysięcy kopii.
We wrześniu 1994 roku został wydany album „Róża”. Płyta okazała się najłagodniejszym albumem zespołu, zaskakując swoim lirycznym charakterem. Towarzyszyła jej trzyczęściowa trasa koncertowa po największych halach Polski oraz występy dla Polonii w Australii. Album przyniósł takie przeboje jak: "Bez Ciebie umieram", "Zapatrzenie", "Róża" czy "Nic dwa razy". Dodatkowo animowany klip do "Wieje piaskiem od strony wojny" był drugim w karierze Maanamu teledyskiem wyemitowanym przez stację MTV Europe. Sam album został sprzedany w rekordowym nakładzie ponad 350 tysięcy sztuk, stając się najlepiej sprzedawanym albumem w całej karierze Maanamu. Niestety, ja musze stwierdzić, że dla mnie był to koniec Maanamu…





Podobny sukces komercyjny odniósł kolejny album utrzymany w tej stylistyce, „Łóżko”, wydany we wrześniu 1996 roku. Największym powodzeniem cieszyły się przeboje "Po prostu bądź" i "Po to jesteś na świecie". Płyta rozeszła się w nakładzie ponad 200 tysięcy egzemplarzy. Promowana była darmową plenerową trasą koncertową z Radiem Zet, pod szyldem "Wielka Majówka Radia Zet". Była to wówczas najdroższa trasa w historii polskiego showbiznesu. Jej budżet wyniósł kilka milionów dolarów, a koncerty obejrzało ponad pół miliona widzów. W roku 1997 zespół wyruszył w regularną biletowaną trasę koncertową, ponownie po największych halach, po czym powrócił na drugą część "Wielkiej Majówki". W październiku ukazała się składanka największych rockowych przebojów Maanamu „Rockandrolle”, promowana hitem "Smycz", sprzedana w nakładzie ponad 50 tysięcy kopii. Zaraz potem wyruszył na koncerty dla Polonii w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.
W 1998 roku Maanam powrócił do stylistyki rockowej i we wrześniu wydał album „Klucz”, na którym nie zabrakło jednak piosenek lirycznych. Płytę promował utwór "Puerto Rico", ale największy sukces odniosła ballada "Miłość od pierwszego spojrzenia", skomponowana przez samą Korę - w teledysku wykorzystano fragmenty filmu Jana Hryniaka "Przystań". W porównaniu z poprzednimi bestsellerami album osiągnął jednak znacznie niższe wyniki sprzedaży, przekraczając nakład 40 tysięcy sztuk. Od tamtej pory zespół koncertował już tylko na darmowych plenerowych imprezach. W marcu 2000 roku na rynek trafiła kompilacja największych przebojów Maanamu „Złota Kolekcja - Kocham Cię kochanie moje”, także sprzedana w nakładzie ponad 40 tysięcy kopii.





W kwietniu 2000 roku Maanam zagrał dwa koncerty w Sali Kongresowej w Warszawie z okazji dwudziestopięciolecia istnienia zespołu. Na scenie pojawiło się wielu gości: Milo Kurtis, John Porter, Robert Brylewski, Zbigniew Namysłowski, Sławek Wierzcholski, Muniek Staszczyk, Justyna Steczkowska, Kasia Nosowska, Artur Rojek, Stanisław Soyka, Bogusław Łyszkiewicz. Koncert był bezpośrednio transmitowany przez TVP 2 i Radio ZET, po czym ukazał się na pierwszej płycie DVD zespołu. Obok koncertu na płytę trafił film "Epoka Maanamu" ukazujący historię zespołu.
Na kolejnej płycie „Hotel Nirwana” z marca 2001 roku grupa postanowiła poeksperymentować i przedstawić swoje zupełnie inne oblicze. Zespół po raz pierwszy zastosował komputery, loopy i sample. A w warstwie lirycznej Kora obok własnych tekstów sięgnęła również do poezji Mirona Białoszewskiego, Edwarda Estlina Cummingsa i jej partnera Kamila Sipowicza. Album promował utwór "Piekło i niebo", ale większym powodzeniem cieszyły się następne, "Chińskie morze" oraz "Wolno, wolno płyną łodzie". Płyta poniosła jednak komercyjną klęskę, przekraczając nakład 10 tysięcy egzemplarzy, ledwie zwracający koszty wydawcy. Między koncertami w Polsce w czerwcu Maanam wystąpił dla Polonii w Kanadzie, a w grudniu dał koncert w Bośni Hercegowinie, dla żołnierzy Nordycko-Polskiej Grupy Bojowej SFOR, zorganizowany z inicjatywy tamtejszej ambasady RP.





We wrześniu 2003 roku Maanam opuścili Olesińscy i Markowski. Obok Kory i Jackowskiego w nowym składzie pojawił się ceniony od lat gitarzysta Janusz "Yanina" Iwański oraz młodzi muzycy: basista Bogdan Wawrzynowicz, perkusista Jose Manuel Alban Juarez oraz współpracujący z zespołem już na ostatniej płycie klawiszowiec Cezary Kaźmierczak. W listopadzie ukazała się pierwsza z dwóch płyt DVD Maanamu, zawierających jego wszystkie teledyski i najciekawsze występy, "Złote DVD, vol. 2". Pierwszą część, "Złote DVD, vol. 1" wydano w maju następnego roku. W nowym składzie Maanam nagrał album „Znaki szczególne”, który ukazał się w marcu 2004 roku. Był to powrót do korzeni zespołu. Największy sukces odniosły nagrania "Kraków - ocean wolnego czasu" oraz "To mi się śni". Zmiana składu i powrót do klasycznego brzmienia nie pomogła jednak w odzyskaniu komercyjnego sukcesu i płyta powtórzyła balansujący na granicy opłacalności wynik poprzedniej, osiągając nakład ponad 10 tysięcy sztuk. Nie przyczyniła się również do odzyskania mojego uznania….





W czerwcu 2005 roku Maanam otrzymał Grand Prix festiwalu piosenki w Opolu. Równolegle na rynek trafił box „Simple Story” z kompletną dyskografią zespołu i rarytasami. Na koncercie największych przebojów 80-lecia Polskiego Radia obok własnych hitów Maanam zaprezentował na tym festiwalu również własną wersję klasyka Ewy Demarczyk "Karuzela z madonnami", którą wydano na singlu. W tym samym roku przedstawił też nowe nagranie "Tu jest mój dom", które w lutym następnego roku trafiło na drugą część kompilacji największych przebojów grupy „Złota Kolekcja - Raz-dwa, raz-dwa”. Ostatnią piosenkę "Głęboko w sercu" zespół zaprezentował na konkursie premier festiwalu w Opolu w 2006 roku.
W listopadzie 2007 roku Marek Jackowski uległ wypadkowi na scenie. Od 2008 roku, by wywiązać się z wcześniejszych zobowiązań, Maanam koncertował zatem bez jego udziału. 1 grudnia tego samego roku Kora i Jackowski wydali oświadczenie, że 31 grudnia 2008 roku zespół zawiesza działalność na czas nieokreślony. Odtąd Kora i Jackowski postanowili występować osobno. Jackowski założył wspólnie z Iwańskim nowy zespół The Goodboys, a Kora skompletowała własny, początkowo z udziałem pozostałych muzyków Maanamu i zaczęła działać pod szyldem Kora.





W marcu 2011 roku z okazji 35. rocznicy powstania Maanamu koncern EMI wydał zremasterowane reedycje wszystkich studyjnych albumów zespołu oraz solowych Kory. Kolekcję uzupełniła premierowa kompilacja ostatnich prac grupy przed zakończeniem działalności, „The Rest Of Maanam”, stanowiąca suplement do boxu „Simple Story”. W październiku EMI wypuścił na rynek reedycje obu zagranicznych studyjnych albumów grupy oraz jej trzech składanek: „The Singles Collection”, „Ballady” uzupełnione o przeboje z ostatnich płyt i „Rockandrolle”, a także nową kompilację, „The Best Of... 2011”.

Dyskografia:

Maanam (1981), Wifon
O! (1982), Pronit
Nocny patrol (1983), Jako/Polton
Mental Cut (1984), Jako/Polskie Nagrania
Sie ściemnia (1989), Pronit
Derwisz i anioł (1991), Kamiling Co./Arston
Róża (1994), Kamiling Co./Pomaton
Łóżko (1996), Pomaton EMI
Klucz (1998), Pomaton EMI
Hotel Nirwana (2001), Pomaton EMI
Znaki szczególne (2004), Pomaton EMI






 Post ten skończyłam na kilka dni przed tym, jak zmarł Marek Jackowski...

wtorek, 21 maja 2013

Seans LXXXIV „Mistrzowie gitary 3”


Witajcie słuchacze i czytacze.

Dziś trzecia część naszego spotkania z wielkimi gitarzystami.
Zacznie….
John Anthony Frusciante (ur. 5 marca 1970 w Nowym Jorku) – amerykański muzyk, gitarzysta, wokalista, autor tekstów i producent muzyczny. Najdłużej związany z Red Hot Chili Peppers, z którym nagrał i wydał pięć albumów studyjnych. Frusciante dołączył do Red Hot Chili Peppers w 1988 roku, w wieku 18 lat. Po roku wydał wraz z zespołem pierwszy album, Mother's Milk. Następny album grupy – Blood Sugar Sex Magic stał się ważnym momentem w historii zespołu i dużym sukcesem komercyjnym. Frusciante został przytłoczony dużą popularnością, jaka spadła na zespół, i opuścił formację w 1992 roku. Stał się samotnikiem i uzależnił się od narkotyków: heroiny i kokainy. W 1994 roku Frusciante rozpoczął karierę solową – pod własnym nazwiskiem wydał dziewięć albumów oraz dwa wraz z Joshem Klinghofferem i Joe Lally w ramach formacji Ataxia. 20 stycznia 2009 ukazała się jego najnowsza płyta zatytułowana The Empyrean. Jego solowe nagrania są różnorodne gatunkowo – w jego albumach przewijają się style od rocka awangardowego przez ambient i muzykę z nurtami nowej fali po muzykę elektroniczną uzupełnianą o riffy gitarowe. Czerpiąc inspiracje od gitarzystów z różnych stylów muzycznych (często z jazzu i folku), Frusciante w swojej karierze położył nacisk na melodię i emocje.  W 1998 roku zakończył kurację odwykową i wrócił do Red Hot Chili Peppers, by nagrać z grupą album Californication. Frusciante został umieszczony na liście 100 najlepszych gitarzystów wszech czasów magazynu Rolling Stone. Muzyk preferuje nieskomplikowanie skonstruowane gitary (Gretsch White Falcon) i analogowe nagrywanie utworów. Nagrywa we własnym studiu mieszczącym się w jego domu w Kalifornii.



Zbigniew Hołdys (ur. 19 grudnia 1951 w Lublinie) – polski wokalista, muzyk, kompozytor i instrumentalista, poeta, dziennikarz, grafik oraz scenarzysta filmowy. Lider, kompozytor i gitarzysta grupy muzycznej Perfect, której był współzałożycielem. W latach 60. Hołdys uczęszczał do XVII Liceum Ogólnokształcącego im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Warszawie, jednakże szkoły nie ukończył. Pracował jako urzędnik w Zakładzie Technologii Spirytusu i Drożdży, a także w Głównym Urzędzie Statystycznym w Warszawie. W latach 70. podjął naukę w szkole wieczorowej z zamiarem uzyskania matury. Wkrótce potem muzyk ponownie porzucił naukę i wyjechał do Stanów Zjednoczonych.  Działalność artystyczną rozpoczął w wieku 16 lat w hippisowskiej grupie „Kwiaty Warszawy”. W 1969 na festiwalu FAMA otrzymał nagrodę specjalną Zbigniewa Namysłowskiego za utwór Hymn do zachodzącego słońca, który skomponował i wykonał (grając na flecie) z zespołem RH-. W 1970 dokonał pierwszych w Polsce nagrań techniką one-man-band (sam zagrał na wszystkich instrumentach). Wkrótce potem jako niespełna 19-latek został członkiem zespołu „Maryla Rodowicz i Jej Gitarzyści”. W kolejnych latach Hołdys zajmował się tworzeniem własnych projektów (zespół Dzikie Dziecko, nagrania solowe) i pracą na rzecz innych artystów (Andrzej i Eliza, 2 plus 1, Anna Jantar). Latem 1978 dołączył do grupy muzycznej Perfect Super Show and Disco Band, założonej na przełomie 1977 i 1978 roku przez Wojciecha Morawskiego, Zdzisława Zawadzkiego, Pawła Tabakę, Ewę Konarzewską i Barbarę Trzetrzelewską. Zespół od razu dokonał serii własnych nagrań (kompozycje Hołdysa, m.in. Jego nie ma, Nie ma mogiły rock and rolla), które przyniosły mu znaczną popularność. Kiedy Hołdys zakończył współpracę z Konarzewską i Trzetrzelewską i Tabaką do zespołu dołączył Grzegorz Markowski. Latem 1980 Zbigniew Hołdys oficjalnie zmienił nazwę zespołu na Perfect.  Perfect uzyskał dużą popularność dzięki piosenkom Chcemy być sobą, Nie płacz Ewka, Ale wkoło jest wesoło, Niewiele ci mogę dać i Autobiografia. W 1983 odszedł z Perfectu, co spowodowało jego rozwiązanie. W wywiadzie w 2006 podał, że odejście spowodowane było zmęczeniem popularnością i życiem wypełnionym całkowicie pracą: intensywnym koncertowaniem, za które honorarium wynosiło mniej niż 3 bilety na dany koncert, pracą organizacyjną, do której należały uzgodnienia z cenzurą i milicją, pogróżkami SB. W 1987 po raz ostatni pojawił się z zespołem Perfect, z którym dał koncert na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie. W 2000 nieoczekiwanie dał jeden koncert po 18 latach milczenia na polskiej scenie. Koncert (w Sali Kongresowej) zadedykował 12-letniemu wówczas synowi Tytusowi. Wkrótce wyszła płyta Hołdys.com zawierająca zupełnie nowy materiał.


Eddie Van Halen, właśc. Edward Lodewijk Van Halen (ur. 26 stycznia 1955 w Nijmegen) – amerykański gitarzysta-wirtuoz i klawiszowiec rockowy pochodzenia holenderskiego, jeden z założycieli zespołu hardrockowego Van Halen (do 1974 pod nazwą Mammoth). Tworzy pod wpływem muzyki Jimiego Hendrixa. W 2003 został sklasyfikowany na 70., a w 2011 na 8. miejscu listy 100 najlepszych gitarzystów wszech czasów magazynu Rolling Stone. Z kolei w 2004 roku muzyk został sklasyfikowany na 5. miejscu listy 100 najlepszych gitarzystów heavymetalowych wszech czasów magazynu Guitar World. Eddie Van Halen pochodzi z muzykalnej rodziny. Jego ojciec, Jan Van Halen, grał na klarnecie i to właśnie za jego namową Edward rozpoczął naukę gry na pianinie. W 1968 rodzina przeprowadziła się z Holandii do Pasadeny w stanie Kalifornia, północnego przedmieścia Los Angeles. Początkowo pracował jako roznosiciel gazet. Bracia Van Halen nie przepadali za muzyką poważną, toteż postanowili rozpocząć naukę gry na bardziej popularnych instrumentach. Eddie wybrał perkusję, a jego brat Alex, gitarę. Szybko okazało się jednak, że Alex Van Halen posiada dużo większe predyspozycje do gry na perkusji. Dlatego też zdecydowali się na zamianę. Profesjonalne lekcje gry pobierał przez dwa lata. Resztę swojej techniki wypracował podczas samodzielnych ćwiczeń. Szczególnie upodobał sobie muzykę Erica Claptona. Po ukończeniu liceum grał w różnych lokalnych grupach. Trudnił się wokalem, do czasu gdy bracia Van Halen zlecili to zadanie Davidowi Lee Rothowi – wokaliście lokalnego zespołu The Red Ball Jets. Po pewnym czasie, przekonali Davida, aby ten wstąpił do ich zespołu. Roth się zgodził i tak został uformowany zespół Van Halen. 11 kwietnia 1981 ożenił się z aktorką Valerie Bertinelli. Ma z nią syna Wolfganga, który urodził się 16 marca 1991.


Grzegorz Bogdan Skawiński (ur. 6 lipca 1954[2] w Mławie), znany również jako Skawa – polski muzyk, kompozytor, wokalista i autor tekstów, gitarzysta, a także producent muzyczny. Członek Akademii Fonograficznej ZPAV. Ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. S. Wyspiańskiego w Mławie, w którym poznał Waldemara Tkaczyka. Razem założyli zespół Kameleon. Od 1974 był członkiem zespołu Akcenty, który w 1976 przekształcił się w Kombi i istniał oficjalnie do 1992. Pod koniec lat 80. rozpoczął karierę solową jako Skawiński, a w 1991 roku razem z Waldemarem Tkaczykiem, Zbigniewem Kraszewskim (ex-TSA) i Piotrem Łukaszewskim powołał do życia grupę Skawalker. W 1994 po przyjęciu do zespołu wokalistki Agnieszki Chylińskiej zmieniono nazwę kapeli na O.N.A. (w międzyczasie z grupy odszedł Łukaszewski, a dołączył Wojciech Horny). Zespół ten oficjalnie zakończył działalność w 2003 z powodu rozbieżnych wizji artystycznych. Skawiński uczestniczył również w nagraniach płyt takich wykonawców jak Wanda Kwietniewska, Vader, Acid Drinkers, IRA, Golden Life, Liroy, Robert Janson i innych.


Pat Metheny, właściwie Patrick Bruce Metheny (ur. 12 sierpnia 1954 w Lee's Summit w stanie Missouri) – amerykański gitarzysta jazzowy. Już od najmłodszych lat interesował się muzyką, jego pierwszym instrumentem była trąbka. W wieku dwunastu lat zainteresował się gitarą. Był najmłodszym wykładowcą na Uniwersytecie w Miami oraz w Berklee College of Music w Bostonie, gdzie inny nauczyciel – wibrafonista Gary Burton – zaproponował mu współpracę. Metheny miał wtedy 19 lat. Współpraca trwała 3 lata. W tym czasie nawiązał współpracę z firmą fonograficzną ECM w Monachium, dla której nagrał swoje pierwsze płyty. Jest zdobywcą 20 nagród Grammy (w tym 10 z Pat Metheny Group).



Tony Iommi, właściwie Frank Anthony Iommi (ur. 19 lutego 1948 w Birmingham)) – brytyjski muzyk, gitarzysta, założyciel grupy muzycznej Black Sabbath. W skład oprócz Iommiego wchodzili John 'Ozzy' Osbourne (wokal), Terry 'Geezer' Butler (gitara basowa) i Bill Ward (perkusja). Do dziś dnia jest jej jedynym członkiem, który przetrwał wszystkie zmiany zachodzące w składzie zespołu. Jest autorem wszystkich najbardziej znanych riffów gitarowych, z jakich zasłynął zespół Black Sabbath, m.in. "Paranoid", "Iron Man", "War Pigs", "Children of the Grave" i "Sabbath Bloody Sabbath". W ramach zespołu współpracował z wieloma wokalistami rockowymi, m.in. takimi jak Ronnie James Dio, Ian Gillan, Glenn Hughes, Tony Martin czy Rob Halford. Ciekawostką jest to, że w 1969 roku odszedł z Black Sabbath na dwa tygodnie i przyłączył się do Jethro Tull, lecz potem wrócił, gdyż muzyka tamtego zespołu nie była stricte gitarowa. Zdążył jednak wziąć udział razem z Jethro Tull w projekcie grupy The Rolling Stones pod nazwą "Rock'n'Roll Circus" obok między innymi Johna Lennona i The Who. W 1985 roku postanowił nagrać solową płytę, która jednak ze względów kontraktowych pojawiła się na rynku pod szyldem Black Sabbath featuring Tony Iommi na początku 1986 roku, pod tytułem Seventh Star. W roku 2005 z wokalistą Glennem Hughesem nagrał album Fused. Iommi zanim jeszcze na dobre zaczął grać na gitarze, pracując przy maszynie do cięcia blachy, obciął sobie dwa opuszki palców prawej ręki. Od tamtej pory w czasie gry używa specjalnych nakładek na palce. W 2003 został sklasyfikowany na 86. miejscu listy 100 najlepszych gitarzystów wszech czasów magazynu Rolling Stone. Z kolei w 2004 roku muzyk został sklasyfikowany na 1. miejscu listy 100 najlepszych gitarzystów heavymetalowych wszech czasów magazynu Guitar World.





Jan Józef Borysewicz, znany również jako Jan Bo (ur. 17 kwietnia 1955 we Wrocławiu) – polski wokalista, gitarzysta i kompozytor rockowy, także autor tekstów piosenek; lider zespołu Lady Pank. Muzyczny samouk. Autor solowego projektu Jan Bo. Ojciec modelki Joanny Borysewicz. Zawodowo gra na gitarze od 1970 roku. W tym właśnie roku Borysewicza wypatrzył angielski bluesman Alexis Korner współpracujący m.in. z Muddym Watersem. Zamierzał on zabrać 15-letniego wówczas Borysewicza do Anglii, jednak nie zgodzili się na to rodzice chłopca. Oficjalnie zadebiutował w roku 1972 (jako 17-latek) w zespole Nurt, do którego trafił w zastępstwie Aleksandra Mrożka prosto na koncert bez prób. Jeszcze w tym samym roku, został gitarzystą zespołu Super Pakt gdzie grał m.in z Jackiem Krzaklewskim. Następnie przez osiem miesięcy występował z NRD-owskim duetem Katia&Roman, a potem przez dwa lata w zespole Ireneusza Dudka, Apokalipsa (w latach 1975-1977). Już podczas pobytu w NRD z duetem Katia&Roman padła pierwsza propozycja współpracy z Budką Suflera. W trakcie pracy z Budką Suflera, wspólnie z uznanym już wówczas autorem tekstów Andrzejem Mogielnickim, postanowił założyć własny zespół. Pierwsze nagranie nowej grupy (Mała Lady Punk), do którego Borysewicz podłożył również wokal, powstało w grudniu 1981 roku, podczas sesji nagraniowej płyty Układy Izabeli Trojanowskiej. Wiosną 1982 roku grał w zespole Tadeusza Nalepy razem z Wojciechem Bruślikiem i Andrzejem Dylewskim. Wkrótce, przy pomocy Mogielnickiego, znalazł pochodzącego z Olecka Janusza Panasewicza, który został wokalistą tworzącej się kapeli. Pozostałych muzyków Borysewicz sprowadził m.in. z Oddziału Zamkniętego i w tym składzie ostatecznie ukształtował się zespół nazwany nieco przewrotnie Lady Pank. W 1983 Borysewicz nagrał z nim pierwszą płytę, a większość wydanych na niej utworów zajmowała wysokie miejsca na listach przebojów. Poza nagraniami z Lady Pank Borysewicz wydał również cztery płyty solowe: Królową ciszy, Wojnę w mieście, Moją wolność i Miya. Poza tym grał z wieloma innymi wykonawcami m.in. z Grzegorzem Ciechowskim (występującym jako Obywatel G.C.) - płyta "Obywatel GC", zespołem The Fotoness, Urszulą, Ewą Bem. Ponadto jest twórcą projektu Nasz Wspólny Świat (z udziałem m.in. zespołów Lombard, TSA i Kombi) oraz producentem składanki Być Wolnym, w której nagrywaniu brali udział przedstawiciele różnych nurtów polskiego rocka (obok Lady Pank i Perfectu, także T.Love, Big Cyc i Acid Drinkers).


Jack White, właśc. John Anthony Gillis (ur. 9 lipca 1975 w Detroit), znany także jako Jack White III – amerykański muzyk, kompozytor, wokalista, autor tekstów i multiinstrumentalista, a także producent muzyczny oraz okazjonalnie aktor, najbardziej znany jako gitarzysta i wokalista zespołu The White Stripes. W latach 90. White był tymczasowym muzykiem w różnych undergroundowych grupach muzycznych w Detroit, pracując jednocześnie jako tapicer. White stworzył The White Stripes w 1997 roku wraz z Meg White, jego ówczesną żoną. Zespół wydał serię przyjętych z uznaniem albumów a trzeci z nich, White Blood Cells z 2001 roku, wyniósł grupę do statusu międzynarodowej gwiazdy. Jack uplasowany został na 17. miejscu listy stu gitarzystów wszech czasów magazynu Rolling Stone. Popularność i sukces artystyczny pozwoliły White’owi jako muzykowi solowemu na współpracę z innymi sławnymi muzykami jak Beck, The Rolling Stones, Jeff Beck, Alicia Keys, Bob Dylan czy Loretta Lynn, której album Van Lear Rose z 2004 roku wyprodukował. W 2005 roku White został współzałożycielem rockowej grupy The Raconteurs, natomiast w 2009 roku założył trzeci zespół, The Dead Weather



Andrzej Nowak (ur. 9 kwietnia 1959 w Opolu) – polski gitarzysta, kompozytor i producent muzyczny. Założyciel zespołu TSA. W latach 80. XX wieku grał z Tadeuszem Nalepą i Martyną Jakubowicz, współtworzył także sesję I Ching. Od 2002 roku ponownie gra w zespole TSA. Tego samego roku założył zespół Złe Psy. W 2008 roku wystąpił w filmie dokumentalnym pt. Teoria hałasu (odc. 5) z serii Historia polskiego rocka w reżyserii Leszka Gnoińskiego i Wojciecha Słoty. Pojawił się gościnnie na albumie Test és vér (2013) węgierskiej grupy Hungarica w utworze "Lengyel, Magyar / Polak, Węgier" poświęcony przyjaźni polsko-węgierskiej. Muzyk od końca lat 80. XX wieku hoduje psy rasy american pit bull terrier. Jest również kolekcjonerem motocykli i militariów.
Instrumentarium: Hagstrom Super Swede, Hagstrom Custom "Pinia", Laboga Mr. Hector Duo Master, Fender Stratocaster, Gibson Les Paul Standard 1970, Gibson Les Paul Custom 1968,.

Dick Dale (Richard Anthony Monsour, ur 4 maja 1937), amerykański gitarzysta pochodzenia libańskiego, znany jako The King of the Surf Guitar. Jest pionierem stylu grania na gitarze zwanego surfem. Współpracował z firmą Fender w celu stworzenia indywidualnie przystosowanych wzmacniaczy gitarowych. Pokonał wiele barier technologicznych umożliwiając rozwój i produkcję sprzętu, który był w stanie przetwarzać dźwięki o niespotykanej wcześniej głośności i zróżnicowaniu. Jest uznawany za jednego z prekursorów muzyki heavy metalowej, a jego szybkość grania określana była jako „na złamanie karku”. Inspirował miedzy innymi Jimi Hendrixa i Eddiego Van Halen. Był leworęczny i grał na leworęcznej gitzrze, ale struny miał ułozone jak na gitarze dla praworęcznych. Przywiązywał duża wagę do zdrowego stylu życia, nigdy nie używał narkotyków ani alkoholu, nie jadał również czerwonego mięsa. Przez wiele lat walczył z rakiem.




Jeff Pevar jest amerykańskim gitarzystą, który nagrywał i koncertował z setkami znanych artystów, takich jak Crosby, Stills and Nash, Donald Fagen's Rock & Soul, James Taylor, Marc Cohn, Ray Charles, Joe Cocker, Jimmy Webb, Rickie Lee Jones, Dr. John, Carly Simon, Kenny Loggins, Wilson Pickett, Jazz Is Dead, Meat Loaf, Phil Collins, Aztec Two-Step, Richie Havens, Odetta, Jonatha Brooke, Willy Deville, Joe Linus and Peter Gallway. Nagrał również (i produkował) płytę z Davidem Crosby i jego synem jako zespół CPR. Jego najnowszy projekt to dokonanie solowe. Został poproszony o nagranie muzyki do filmu dokumentalnego PBS o jaskiniach Oregonu. W październiku 201o roku pojechał do jaskiń zabierając ze sobą gitarę i przez 3 godziny zaimprowizował 12 utworów. Wersja akustyczna została wykorzystana w filmie, natomiast zarząd Parku Narodowego poprosił go o możliwość sprzedaży płyty z muzyką jako pamiątki z parku. Jeff dopracował płytę w studio, dodając różnorodne instrumenty, a później również głosy ludzkie, miedzy innymi wokalisty Yes Jona Andersona. Płyta otrzymała tytuł „From the core” i została wydana 12.12.12.



Na koniec fragment filmu, który polecam wszystkim fanom gitary. :)

poniedziałek, 13 maja 2013

Seans LXXXIII „O roku ów, kto cię widział… 1982”


Witajcie słuchacze i czytacze.
Ruszamy dalej wehikuł czasu., dziś rok 1982.





Wydarzenia w Polsce:
1 stycznia – dochód narodowy wytworzony zmniejszył się w 1981 roku o 13%.
2 stycznia – stan wojenny: rozwiązano stowarzyszenie aktorów ZASP.
4 stycznia – w podziemiu wydano pierwszy numer pisma Karta.
6 stycznia – rozwiązanie Niezależnego Zrzeszenia Studentów; Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego (WRON) zezwoliła na sukcesywne wznawianie zajęć na uczelniach.
7 stycznia – runęła podmyta przez morze wieża wyciągowa Światowid w Jastrzębiej Górze.
10 stycznia:
- stan wojenny: przywrócono łączność telefoniczną w miastach.
- Wisła przerwała wały w okolicach Płocka i zatopiła część miasta i okoliczne wsie. Powódź spowodował zator lodowy na Zbiorniku Włocławskim.
13 stycznia – stan wojenny: powstał Ogólnopolski Komitet Oporu.
14 stycznia:
- ukazało się pierwsze wydanie dziennika rządowego Rzeczpospolita.
- Polska otrzymała z darów zagranicznych 41 tys. ton żywności, leków, odzieży (5 tys. ton otrzymała już w stanie wojennym).
17 stycznia – stan wojenny: wznowił działalność Teatr Wielki w Warszawie.
20 stycznia – Prokuratura Garnizonowa w Gliwicach umorzyła śledztwo w sprawie śmierci górników z kopalni „Wujek”.
25 stycznia:
- Wojciech Jaruzelski zapowiedział w Sejmie stopniowe ograniczanie restrykcji stanu wojennego.
- Sejm zatwierdził wstecznie dekrety wprowadzające stan wojenny.
26 stycznia – Sejm uchwalił Kartę Nauczyciela.
30 stycznia – stan wojenny: po zajściach ulicznych w Gdańsku zostało rannych 6 osób cywilnych; pierwsze rozprawy w trybie doraźnym za nielegalną działalność związkową, organizację strajków itp., wyroki do 5 lat.
1 lutego – połączona z rekompensatami podwyżka cen artykułów żywnościowych (o 241%) oraz opału i energii (o 171%) – elementem reformy gospodarczej.
3 lutego – stan wojenny: Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni wydał najwyższy wyrok w stanie wojennym. Ewa Kubasiewicz z Wyższej Szkoły Morskiej została skazana na 10 lat pozbawienia wolności.
5 lutego – stan wojenny: w Świdniku odbyła się pierwsza „manifestacja spacerowa” podczas emisji głównego wydania Dziennika Telewizyjnego.
8 lutego – stan wojenny: wznowienie zajęć na wszystkich wyższych uczelniach.
9 lutego – stan wojenny: wydano wyroki skazujące na górników z kopalni Wujek.
10 lutego – stan wojenny: 16-letni Emil Barchański wraz z kolegami oblał farbą i podpalił pomnik Feliksa Dzierżyńskiego w Warszawie.
12 lutego – kapitan rejsowego samolotu LOT, lecącego z Warszawy do Wrocławia, porwał swoją maszynę i wylądował w Berlinie Zachodnim.
13 lutego:
- stan wojenny: nielegalna manifestacja uliczna w Poznaniu.
- stan wojenny: 45 osób zostało pobitych przez służbę więzienną w ośrodku dla internowanych w Wierzchowie Pomorskim.
- decyzja o budowie metra; pierwsza linia miała połączyć południowy skraj miasta z północnym (Kabaty z Młocinami).
18 lutego – Mieczysław Dębicki został prezydentem Warszawy.
19 lutego – z prywatną wizytą przybył Herbert Wehner, przewodniczący frakcji SPD w Bundestagu; spotkanie z episkopatem i Wojciechem Jaruzelskim.
20 lutego – w gdańskiej Stoczni Północnej został zwodowany okręt hydrograficzny ORP Arctowski.
23 lutego – w szpitalu zmarł starszy sierżant MO Zdzisław Karos, postrzelony 18 lutego w tramwaju w Warszawie, podczas próby odebrania mu broni przez młodych członków organizacji Powstańcza Armia Krajowa.
24 lutego – rozpoczęło się pierwsze od ogłoszenia stanu wojennego plenum KC PZPR.
27 lutego:
- Episkopat w wydanym oświadczeniu zażądał szybkiego zniesienia stanu wojennego i powrotu do dialogu ze społeczeństwem i „Solidarnością”.
- sejm przyjął ustawę o utworzeniu Państwowej Agencji Atomistyki.
- film Człowiek z żelaza został wycofany przez producenta z rywalizacji o Oscara.
1 marca – premiera komedii kryminalnej Vabank w reżyserii Juliusza Machulskiego.
2 marca – w Warszawie przedstawiciele Międzynarodowego Czerwonego Krzyża omawiali z władzami sprawę wizytacji obozów internowanych przez MCK.
6 marca – zwodowano żaglowiec szkoleniowy Marynarki Wojennej ORP Iskra II.
7 marca – delegacja Kongresu USA zakończyła wizytę w Polsce.
11 marca – stan wojenny: w kraju działało ok. 6 tys. grup OKON, czyli Obywatelskich Komitetów Ocalenia Narodowego.
20 marca – stan wojenny: prezydent Warszawy rozwiązał Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich. Krótko potem powstało Stowarzyszenie Dziennikarzy PRL.
26 marca – Sejm znowelizował Konstytucję PRL, ustanawiając Trybunał Konstytucyjny oraz Trybunał Stanu.
29 marca – wznowienie automatycznej międzynarodowej łączności telefonicznej.
1 kwietnia – powołanie 26-osobowej Konsultacyjnej Rady Gospodarczej przy Radzie Ministrów było elementem zapoczątkowanej dnia 1 stycznia 1982 reformy gospodarczej; przewodniczył profesor Czesław Bobrowski.
5 kwietnia – opublikowanie raportu o stanie gospodarki.
6 kwietnia – polski rząd wynegocjował odroczenie spłaty rat kredytów w zachodnich bankach.
9 kwietnia – prof. Kazimierz Dobrowolski zastąpił prof. Henryka Samsonowicza na stanowisku rektora Uniwersytetu Warszawskiego.
12 kwietnia:
- stan wojenny: Radio Solidarność nadało w Warszawie pierwszą audycję.
- premiera filmu Znachor.
22 kwietnia:
- kierownictwo nad zdelegalizowaną „Solidarnością” przejęła Tymczasowa Komisja Koordynacyjna (TKK).
- początek plenum KC PZPR poświęconego sytuacji gospodarczej i projektowi ustawy o samorządzie pracowniczym.
23 kwietnia – klub „Kuźnica” potępił akty wrogości wobec artystów, którzy zajęli bardziej pojednawczą postawę wobec polityki władz.
25 kwietnia – spotkanie Wojciecha Jaruzelskiego z prymasem Józefem Glempem.
28 kwietnia – złagodzenie rygorów stanu wojennego; zwolniono lub urlopowano tysiąc internowanych.
29 kwietnia – w kancelarii sejmowej został złożony tzw. List 44 w proteście przeciwko represjonowaniu działaczy opozycyjnych.
30 kwietnia – kolejne porwanie samolotu PLL LOT, samolot został opanowany przez ośmiu porywaczy i skierowany na lotnisko Tempelhof, gdzie większość pasażerów poprosiła o azyl.
1 maja – święto 1 Maja uczczono manifestacją oficjalną i kontrmanifestacjami.
3 maja – w zajściach ulicznych w Warszawie zatrzymano 271 osób, 51 milicjantów i 10 osób cywilnych zostało rannych. Manifestowano także w Gdańsku, Szczecinie, Krakowie i Lublinie.
4 maja:
-Sejm uchwalił ustawę o Narodowej Radzie Kultury, mającej być reprezentatywnym organem doradczym premiera rządu.
- w następstwie demonstracji, jakie miały miejsce poprzedniego dnia, w większych miastach przywrócono zniesioną przed 1 maja godzinę milicyjną.
9 maja – ekspulsja dwóch dyplomatów USA akredytowanych w Warszawie, za czyny „sprzeczne ze statusem dyplomatycznym” np. próba werbunku OZI spośród Polaków. Proporcjonalna retorsja władz USA wobec placówki dyplomatycznej PRL w USA.
13 maja – w większych miastach odbyły się krótkie demonstracje przeciwko stanowi wojennemu.
3 czerwca – ukazał się pierwszy numer nowego tygodnika „Tu i Teraz”; redaktorem naczelnym został Kazimierz Koźniewski.
5 czerwca – Marian Woźniak zastąpił Stanisława Kociołka na stanowisko pierwszego sekretarza Komitetu Warszawskiego PZPR.
7 czerwca – podpisano polsko-radziecką umowę o współpracy przy budowie warszawskiego metra.
13 czerwca – Wrocław, Nowa Huta, Gdańsk miejscem manifestacji przeciwko rygorom stanu wojennego.
26 czerwca – w Koszalinie odbyła się 186. konferencja plenarna Episkopatu w 10. rocznicę ustanowienia nowych diecezji na Ziemiach Zachodnich i Północnych.

  

4 lipca – podniesiono banderę na nowym żaglowcu szkolnym „Dar Młodzieży”.
6 lipca – aresztowano grupę organizatorów radia „Solidarność”.
15 lipca – stan wojenny: służba bezpieczeństwa przeprowadziła w 8 wielkich zakładach „rozmowy ostrzegawcze” z pracownikami, którzy prowadzili konspiracyjną działalność związkową.
20 lipca – deklaracja w sprawie utworzenia PRON (Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego).
11 sierpnia – do służby wcielono barkentynę szkolną ORP „Iskra”.
16 sierpnia – premiera filmu Debiutantka.
20 sierpnia – warszawski Plac Zwycięstwa został otoczony płotem, by uniemożliwić układanie krzyża z kwiatów, upamiętniającego wizytę papieża Jana Pawła II.
24 sierpnia – deklaracja Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Robotników
31 sierpnia:
- manifestacje z okazji drugiej rocznicy porozumień sierpniowych w co najmniej 66 miastach. Interweniowały oddziały ZOMO. W Lubinie od ostrej amunicji zginęły trzy osoby.
- aresztowano Zbigniewa Romaszewskiego, jednego z podziemnych przywódców „NSZZ Solidarność”.
4 września – aresztowano 4 działaczy KSS KOR.
5 września – na Jasnej Górze podczas uroczystości dożynkowych, kazanie wygłosił biskup Ignacy Tokarczuk.
8 września:
- zakończył się proces „grodziski” przeciwko grupie chłopców, oskarżonych o zabójstwo sierżanta milicji Z. Karosa i działalność spiskową. 18-letni główny oskarżony skazany został na 25 lat więzienia, a ks. Sylwester Zych, który przechowywał broń, otrzymał wyrok kilkuletni.
- Ryszard Szparak ustanowił rekord Polski w biegu na 400 m ppł. wynikiem 49,41 s.
13 września – odbyła się premiera filmu Konopielka.
20 września – odbyła się premiera filmu Dolina Issy.
1 października – została uruchomiona komunikacja trolejbusowa w Tychach.
3 października – Telewizja Polska wyemitowała premierowy odcinek serialu Jan Serce.
4 października – Izba Wojskowa Sądu Najwyższego skazała zaocznie na karę śmierci byłego ambasadora PRL w Waszyngtonie Romualda Spasowskiego, który po ogłoszeniu stanu wojennego porzucił placówkę i poprosił o azyl polityczny w USA.
8 października:
- Sejm uchwalił ustawę o związkach zawodowych, tym samym formalnie delegalizując Solidarność.
- wyrok w procesie kierownictwa KPN; Leszek Moczulski skazany na 7 lat więzienia.
11 października – manifestacja i zamieszki po delegalizacji „Solidarności”.
13 października – podczas demonstracji w Nowej Hucie został zastrzelony przez funkcjonariusza SB 20-letni robotnik Bogdan Włosik.
18 października – w Krakowie utworzono Papieską Akademię Teologiczną.
26 października – Sejm uchwalił ustawę o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
27 października – Rząd PRL zapowiedział retorsje wobec zawieszenia wobec Polski klauzuli najwyższego uprzywilejowania przez Prezydenta USA Ronalda Reagana.
8 listopada – po spotkaniu Jaruzelski-Glemp powiadomiono, że władze PRL zaprosiły papieża do odwiedzenia kraju w czerwcu 1983 roku.
12 listopada – zwolnienie z internowania Lecha Wałęsy.
14 listopada:
- Bytom: spłonął drewniany kościół św. Wawrzyńca.
- do Gdańska powrócił zwolniony z internowania Lech Wałęsa.
15 listopada – powstało Polskie Towarzystwo Alergologiczne.
16 listopada – wycofany ze służby Dar Pomorza został przekazany Centralnemu Muzeum Morskiemu w Gdańsku.
22 listopada – uprowadzenie samolotu PLL LOT An-24 nr SP-LTK. Załoga samolotu została sterroryzowana przez funkcjonariusza milicji, pełniącego służbę w zabezpieczeniu lotu. Samolot wylądował na lotnisku Tempelhof w Berlinie Zachodnim, gdzie doszło do wymiany ognia pomiędzy porywaczem, a pozostałymi członkami ochrony. Wskutek strzelaniny ranny został porywacz.
24 listopada – Jan Dobraczyński, lider rodzącego się PRON, wystosował apel do Sejmu o zniesienie w całym kraju stanu wojennego.
28 listopada – wnuczka poety Krystyna Michalska odsłoniła w Krakowie pomnik Stanisława Wyspiańskiego, projektu M.Koniecznego, w 75. rocznicę jego śmierci.
28/29 listopada – (w nocy z niedzieli na poniedziałek) w wyniku wybuchu pyłu węglowego w kopalni KWK „Dymitrow” w Bytomiu zginęło 18 osób – sami ratownicy górniczy i lekarz OSRG Sosnowiec.
29 listopada:
- uchylono internowanie wobec 327 osób.
- premiera filmu Amnestia.
1 grudnia – władze rozwiązały Związek Artystów Scen Polskich (ZASP).
2 grudnia – premiera filmu Krzyk.
5 grudnia – ukazał się pierwszy numer tygodnika Wprost. Początkowo zasięgiem obejmował Poznań i Wielkopolskę, ale dzięki stałemu ulepszaniu formuły pisma, tygodnik zwiększył zasięg na ogólnopolski.
9 grudnia – Tadeusz Salwa został prezydentem Krakowa.
10 grudnia – Mieczysław Młynarski, podczas meczu Górnik Wałbrzych-Pogoń Szczecin, ustanowił rekord rzuconych punktów (90) polskiej ekstraklasy koszykarskiej.
11 grudnia – Rada Ministrów zerwała współpracę naukową i kulturalną z agencjami rządowymi USA, wprowadzono ograniczenia wizowe.
19 grudnia – stan wojenny: Rada Państwa uchwaliła zawieszenie od 31 grudnia stanu wojennego.
20 grudnia – Prezes Rady Ministrów W. Jaruzelski powołał Narodową Radę Kultury jako ciało doradcze; liczyła 150 osób, z tego ponad 100 na podstawie imiennych zaproszeń. Przewodniczącym został prof. Bogdan Suchodolski.
23 grudnia – rząd podjął uchwałę o budowie metra warszawskiego.
26 grudnia – premiera filmu Wyjście awaryjne.
28 grudnia – tąpnięcie w drążonym chodniku kopalni „Katowice” spowodowało śmierć 5 górników.
31 grudnia – Rada Państwa PRL zawiesiła stan wojenny na terenie całego kraju.

  

 Wydarzenia na świecie:
Styczeń:
- Belgia objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
- Oscar Ribas Reig został pierwszym w historii premierem Andory.
- w 70. rocznicę utworzenia Afrykańskiego Kongresu Narodowego, budowana południowoafrykańska elektrownia jądrowa Koeberg została zaatakowana przez Umkhonto we Sizwe, zbrojne ramię ANC, co spowodowało wielomilionowe straty i opóźniło zakończenie budowy o 18 miesięcy.
- w szkockim Braemar zmierzono najniższą temperaturę w historii Wielkiej Brytanii (-27,2 °C).
- Andaluzja, Asturia i Kantabria uzyskały autonomię.
- angielski snookerzysta Steve Davis uzyskał pierwszy zarejestrowany przez kamery telewizyjne break maksymalny.
- Boeing 737 linii Air Florida, tuż po starcie z lotniska w Waszyngtonie, spadł do rzeki Potomak, zawadzając wcześniej o most i pociągając za sobą kilka samochodów. Zginęło 78 osób, 6 uratowano.
- terroryści z OWP zdetonowali bombę podłożoną w żydowskiej restauracji (Mifgash-Israel Restaurant) w Berlinie Zachodnim; zginęła 1 osoba, a 25 zostało rannych.
- weszła w życie nowa konstytucja Hondurasu.
- Mauno Koivisto nowym prezydentem Finlandii, zastąpił urzędującego na tym stanowisku od 1956 Urho Kekkonena.
- amerykański generał James Dozier został odbity z rąk terrorystów Czerwonych Brygad po 42 dniach niewoli.
- ormiańscy ekstremiści zamordowali Kemala Arikana, tureckiego konsula generalnego w Los Angeles.
-  światowa satelitarna premiera filmu „Let Poland be Poland” do 50 krajów świata, solidaryzującego się z Polakami którzy zmagali się ze trwającym wówczas stanem wojennym.
- powołano Konfederację Senegambii.
- armia syryjska dokonała brutalnej pacyfikacji miasta Hama, opanowanego przez Braci Muzułmańskich.
- w katastrofie japońskiego samolotu Douglas DC-8 w Tokio zginęły 24 spośród 174 osób na pokładzie.
- papież Jan Paweł II rozpoczął podróż apostolską po Afryce, pierwszą podróż zagraniczną od zamachu
- Agatha Barbara została pierwszą kobietą-prezydentem Malty.
- u wybrzeży Nowej Fundlandii zatonęła platforma wiertnicza „Ocean Ranger”. Zginęła cała załoga – 84 osoby.
- odbył się pierwszy lot Boeinga 757.
- 53% mieszkańców Grenlandii opowiedziało się w referendum za wystąpieniem z EWG
- radziecka sonda Wenera 13 wylądowała na Wenus.
- Rubén Darío Paredes został wojskowym przywódcą Panamy.
- prezydent Francji François Mitterrand przemawiał w Knesecie, wzywając Izrael do uznania prawa Palestyńczyków do własnego państwa.
-  reprezentacja Polski zajęła 3. miejsce na zakończonych w RFN X Mistrzostwach Świata w Piłce Ręcznej Mężczyzn.
- w Auckland, Nowozelandka Anne Audain ustanowiła rekord świata w biegu na 5000 m wynikiem 15.13,22 s.
- Zdzisław Najder został dyrektorem rozgłośni polskiej Radia Wolna Europa.
- wojna o Falklandy-Malwiny: 800 żołnierzy argentyńskich dokonało inwazji na znajdujące się w rękach Brytyjczyków wyspy archipelagu Falklandów. Między Argentyną i Wielką Brytanią wybuchła wojna o Falklandy-Malwiny.
- w Jerozolimie izraelski żołnierz ostrzelał grupę muzułmanów modlących się w Kopule na Skale, zabijając 2 osoby i raniąc kilkadziesiąt. Wywołało to gwałtowne zamieszki i strajki na terytoriach okupowanych.
- po wybuchu wojny o Falklandy Wspólnota Europejska nałożyła sankcje ekonomiczne na Argentynę.
- królowa Elżbieta II proklamowała Konstytucję Kanady.
- Izrael zwrócił Egiptowi zajęty w 1967 roku półwysep Synaj,
- południowokoreański policjant Woo Bum-Kon zastrzelił w amoku 57 osób, ranił 35, po czym popełnił samobójstwo.
- uzbrojony w bagnet duchowny próbował dokonać zamachu na papieża Jana Pawła II podczas jego pobytu w Fátimie.
- został wystrzelony Sojuz T-5, pierwsza załogowa misja kosmiczna na stację Salut 7.
- oficjalną wizytę przyjaźni w Bułgarii złożyła partyjno-państwowa delegacja PRL pod przewodnictwem I sekretarza KC PZPR, prezesa Rady Ministrów PRL gen. armii Wojciecha Jaruzelskiego.
- w wojnie iracko-irańskiej wojska irańskie odbiły miasto Korramszahr, utracone na początku wojny.
- papież Jan Paweł II rozpoczął wizytę w Wielkiej Brytanii.
- Hiszpania przystąpiła do NATO.
- izraelski ambasador w Wielkiej Brytanii, Shlomo Argov, został postrzelony na ulicy w Londynie.
- w Eugene, Amerykanka Mary Decker-Tabb ustanowiła rekord świata w biegu na 5000 m wynikiem 15.08,26 s.
- interwencja izraelska w południowym Libanie, gdzie mieściła się główna kwatera OWP. Rozpoczęła się Wojna libańska.
- Goukouni Oueddei, tymczasowy prezydent Czadu został obalony przez zamach stanu; jego następcą został Hissène Habré, oskarżany później o zbrodnie przeciwko ludzkości.
- 137 osób zginęło w katastrofie Boeinga 727 w brazylijskiej Fortalezie.
- Fahd został królem Arabii Saudyjskiej.
- rozpoczęły się XII piłkarskie mistrzostwa świata w Hiszpanii.
- wojna o Falklandy-Malwiny: Brytyjczycy odbili Falklandy z rąk Argentyńczyków.
- John Hinckley został uznany za niepoczytalnego i tym samym uwolniony z zarzutu próby zamachu na amerykańskiego prezydenta Ronalda Reagana.
- Jean-Loup Chrétien na pokładzie Sojuza T-6 został pierwszym Francuzem w przestrzeni kosmicznej.
- Alexander Haig złożył dymisję ze stanowiska sekretarza stanu USA.
- premiera opartego na motywach powieści Philipa K. Dicka Czy androidy śnią o elektrycznych owcach? filmu science-fiction Łowca androidów w reżyserii Ridleya Scotta.
- 132 osoby zginęły w katastrofie Jaka-42 na Białorusi.
- w Genewie rozpoczęły się rokowania pomiędzy USA a ZSRR o redukcji broni strategicznych, nazwane START.



- Dania objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
- reprezentacja Polski po bezbramkowym remisie z ZSRR awansowała do półfinału piłkarskich mistrzostw świata w Hiszpanii.
- 90 osób zginęło w katastrofie Iła-62 w Moskwie.
- w Oslo, Brytyjczyk David Moorcroft ustanowił rekord świata w biegu na 5000 m wynikiem 13.00,41 s.
- nieudany zamach na Saddama Husajna w szyickim mieście Dudżail. W odwecie wojsko dokonało masakry mieszkańców.
- 153 osoby zginęły w katastrofie Boeinga 727 w Luizjanie.
- po pokonaniu 3:2 reprezentacji Francji polscy piłkarze zdobyli brązowy medal mistrzostw świata w Hiszpanii.
- katastrofa zapory Lawn-Lake w Rocky Mountains, w stanie Kolorado w USA, w wyniku fali powodziowej zginęły 3 osoby, straty sięgnęły od 21 do 31 mln dolarów.
- George P. Shultz został sekretarzem stanu USA.
- 11 żołnierzy zginęło, a 50 osób zostało rannych w dwóch eksplozjach bomb podłożonych przez Irlandzką Armię Republikańską w Hyde Parku i Regent's Parku w Londynie.
- po niemal pięciu latach na orbicie radziecka stacja Salut 6 została ściągnięta na Ziemię przez bezzałogowy statek Kosmos 1267.
- armeńska organizacja terrorystyczna ASALA dokonała zamachu bombowego na lotnisko w Ankarze. Zginęło 9 osób, a 70 zostało rannych.
- w zamachu na żydowską restaurację w Paryżu zginęło 6 osób, a 22 zostały ranne.
- hiszpańskie regiony Aragonia, Kastylia-La Mancha i Nawarra otrzymały autonomię.
- Swietłana Sawicka jako druga kobieta odbyła lot w przestrzeń kosmiczną.
- pod nadzorem wojsk francuskich rozpoczęła się ewakuacja bojowników OWP z oblężonego przez Izraelczyków zachodniego Bejrutu.
- Bashir Gemayel został wybrany przez parlament na prezydenta Libanu.
- w Instytucie Badań Ciężkich Jonów w Darmstadt dokonano odkrycia nowego pierwiastka chemicznego; otrzymał on nazwę meitner na cześć austriackiej fizyk jądrowej Lise Meitner – była ona drugą uhonorowaną w ten sposób uczoną, po Marii Skłodowskiej-Curie.
- odbyła się najkrótsza, zagraniczna podróż apostolska papieża Jana Pawła II do San Marino.
- lidera OWP Jasera Arafata zmuszono do opuszczenia Libanu.
- w Atenach, Niemka Marita Koch ustanowiła rekord świata w biegu na 400 m wynikiem 48,16 s.
- w katastrofie amerykańskiego śmigłowca wojskowego CH-47 Chinook pod Mannheim zginęło 46 osób.
- radziecka interwencja w Afganistanie: 105 mieszkańców wioski Padkwab-e Szana zostało spalonych żywcem przez żołnierzy radzieckich.
- prezydent Libanu Beszir Dżemajel został zamordowany przez prosyryjskiego bojówkarza.
- Jan Paweł II przyjął na audiencji szefa OWP Jasera Arafata.
- rozpoczęła się rzeź palestyńskich uchodźców w libańskich obozach Sabra i Szatila.
- w Rieti, Rumunka Maricica Puică ustanowiła rekord świata w biegu na 1 milę wynikiem 4.17,44 s.
- Scott Fahlman, wykładowca Carnegie Mellon University w Pittsburghu, jako pierwszy na świecie użył emotikonów :–) oraz :–( w wysłanej przez Internet wiadomości.
- Amin Dżemajel został prezydentem Libanu.
- dokonano oblotu samolotu szturmowego Ił-102.
- konstruktywne wotum nieufności przeprowadzone w Bundestagu głosami pozostającej „języczkiem u wagi” FDP obaliło rząd Helmuta Schmidta; kanclerzem został Helmut Kohl (lider prawicowej CDU), ministrem spraw wewnętrznych – Franz Josef Strauß, przywódca bawarskiej CSU, zaś stanowisko wicekanclerza ponownie objął szef liberałów, Hans-Dietrich Genscher.
- Holender Johan Taks dokonał pierwszego wejścia na siedmiotysięcznik Changtse w Himalajach.
- RFN: powstał pierwszy rząd Helmuta Kohla.
- Olof Palme został po raz drugi premierem Szwecji.
- został przedstawiony tzw. plan Bakera mający przeciwdziałać rosnącemu zadłużeniu państw rozwijających się.
- palestyńscy terroryści otworzyli ogień do Żydów modlących się w rzymskiej Wielkiej Synagodze. Zginęła 1 osoba, 34 zostały ranne.
- papież Jan Paweł II kanonizował w Rzymie Maksymiliana Marię Kolbego.
- zatopiona w 1545 roku karaka Mary Rose, flagowy okręt floty wojennej króla Anglii Henryka VIII, została wydobyta na powierzchnię.
- rozpoczął pracę radziecki system nawigacji satelitarnej GLONASS.
- na granicy brazylijsko-paragwajskiej ukończono budowę zapory wodnej Itaipu na rzece Parana.
- po meczu pucharu UEFA Spartak Moskwa-HFC Haarlem na stadionie Łużniki doszło do starć między milicją a kibicami. Według oficjalnych danych zginęło 66 osób.
- premiera filmu Rambo - Pierwsza krew.
- socjaliści wygrali wybory parlamentarne w Hiszpanii.
- Jan Paweł II jako pierwszy papież przybył do Hiszpanii.
- Afganistan: kilkuset żołnierzy radzieckich i afgańskich zginęło w tunelu Salang, w wyniku pożaru wywołanego wybuchem cysterny.
- Ruud Lubbers został premierem Holandii.
- Paul Biya został prezydentem Kamerunu.
- ponad 90% Turków opowiedziało się za nową konstytucją, czym zgodziło się na przedłużenie o kolejne 7 lat sprawowania władzy prezydenckiej przez szefa rządu wojskowego Kenana Evrena.
- w wieku 75 lat zmarł przywódca Związku Radzieckiego Leonid Breżniew.
- dokonano oblotu śmigłowca szturmowego Mi-28.
- Jurij Andropow wybrany na pierwszego sekretarza radzieckiej partii komunistycznej po śmierci Breżniewa.
- NASA utraciła kontakt z lądownikiem sondy Viking 1 na Marsie.
- Waszyngton: otwarto Vietnam Veterans Memorial.
- 18 osób zostało stratowanych w wyniku wybuchu paniki na przepełnionych trybunach Stadionu im. Lenina w Chabarowsku na rosyjskim dalekim wschodzie, po meczu bandy pomiędzy SKA Chabarowsk i Zorkij Krasnogorsk.
- pod zarzutem współudziału w zamachu na Jana Pawła II został aresztowany Sergej Antonow, pracownik rzymskiego przedstawicielstwa bułgarskich linii lotniczych (zwolniony w 1986 r. z braku dowodów).
- Yasuhiro Nakasone został premierem Japonii.
- papież Jan Paweł II ogłasza konstytucję apostolską Ut sit, powołującą do życia prałaturę personalną Opus Dei.
- Felipe González został premierem Hiszpanii.
- w Centrum Medycznym w Utah odbyła się pierwsza operacja wszczepienia człowiekowi sztucznego serca. Operacja trwała 7,5 godziny i zakończyła się pomyślnie.
- w stolicy Ekwadoru Quito 2 policjantów zginęło, a 1 osoba została ranna w zamachu bombowym na ambasadę Izraela.
- Chiny: Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych uchwaliło konstytucję Chińskiej Republiki Ludowej.
- Irlandzka Narodowa Armia Wyzwoleńcza (INLA) dokonała zamachu bombowego na pub w Ballykelly w Irlandii Północnej, zabijając 11 brytyjskich żołnierzy i 7 cywilów.
- w więzieniu w Huntsville w Teksasie przeprowadzono pierwszą egzekucję przy użyciu zastrzyku trucizny.
- w Surinamie wojsko aresztowało 15 czołowych działaczy opozycyjnych, którzy następnie zostali rozstrzelani w Forcie Zelandia w Paramaribo.
- rozpoczęto sprzedaż modelu Mercedes-Benz 190.
- premiery filmów: Wybór Zofii i 48 godzin.
- w Montego Bay na Jamajce podpisano Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza.
- premiera filmu Spokojnie, to tylko awaria.
- antywojenny protest 30 000 kobiet pod brytyjską bazą wojskową w Greenham Common.
- w wyniku trzęsienia ziemi w Jemenie zginęło około 2,8 tys. osób.
- Garret Fitzgerald został premierem Irlandii.
- człowiekiem Roku tygodnika Time został komputer osobisty.



 Urodzili się:
 Kinga Polenz, polska piłkarka ręczna
Víctor Valdés, hiszpański piłkarz
Marta Leleniewska, polska dziennikarka, prezenterka telewizyjna
Jodie Sweetin, amerykańska aktorka
Martin Koch, austriacki skoczek narciarski
Thomas Løvold, norweski curler
Agnieszka Kawiorska, polska aktorka
Akseli Lajunen, fiński skoczek narciarski
Marc Kennedy, kanadyjski curler
– Neil Robertson, australijski snookerzysta
Flavia Pennetta, włoska tenisistka
Danuta Dmowska-Andrzejuk, polska szpadzistka
Jessica Biel, amerykańska aktorka
Landon Donovan, amerykański piłkarz
Jakub Tolak, polski aktor
Uli Basler, niemiecki skoczek narciarski
Duarte Cardoso Pinto, portugalski rugbysta
Tomasz Kuszczak, polski piłkarz
Maria Elena Camerin, włoska tenisistka
Christoffer Svae, norweski curler
Sean Faris, amerykański aktor telewizyjny, producent filmowy
Eddie Chambers, amerykański bokser
David Poisson, francuski narciarz alpejski
Stefan Pieper, niemiecki skoczek narciarski
Agata Mróz, polska siatkarka, reprezentantka Polski (zm. 2008)
Gonçalo Foro, portugalski rugbysta
Grzegorz Śliwka, polski skoczek narciarski
Aneta Zając, polska aktorka
Kaká, brazylijski piłkarz
Christian Bruder, niemiecki skoczek narciarski
Kirsten Dunst, amerykańska aktorka
Przemysław Kaźmierczak, polski piłkarz
Katlego Mashego, południowoafrykański piłkarz
Hiroki Yamada, japoński skoczek narciarski
Ma'a Nonu, nowozelandzki rugbysta
Roger Guerreiro, polski piłkarz pochodzenia brazylijskiego
Justine Henin, belgijska tenisistka
Jelena Isinbajewa, rosyjska tyczkarka
Eric Carlsén, szwedzki curler
Łukasz Załuska, polski piłkarz
Stanislava Hrozenská, słowacka tenisistka
Roman Adamow, rosyjski piłkarz
Książę William
Jakub Ćwiek, polski autor fantastyki
Pablo Azar, meksykański aktor telewizyjny
Natalija Fokina-Semenowa, ukraińska dyskobolka
Sebastian Mila, polski piłkarz
André Greipel, niemiecki kolarz szosowy
René Herms, niemiecki lekkoatleta, sprinter (zm. 2009)
Marcin Mroczek, polski aktor
Rafał Mroczek, polski aktor
Jared Padalecki, amerykański aktor
Anton Kaliniczenko, rosyjski skoczek narciarski
Brad Renfro, amerykański aktor (zm. 2008)
Hélder Postiga, portugalski piłkarz
Wołodymyr Boszczuk, ukraiński skoczek narciarski
Andy Roddick, amerykański tenisista
Jeffrey Buttle, kanadyjski łyżwiarz figurowy
Marian Cozma, rumuński piłkarz ręczny (zm. 2009)
Christoph Kreuzer, reprezentant Holandii w skokach narciarskich, austriackiego pochodzenia
Nasir El Kasmi, marokański piłkarz
 Melanie Robillard, kanadyjsko-niemiecka curlerka
Katarzyna Cichopek, polska aktorka
Jermain Defoe, angielski piłkarz
Hideki Mutō, japoński kierowca wyścigowy
Ian Thorpe, australijski pływak
Jewgienij Pluszczenko, rosyjski łyżwiarz figurowy
John Shuster, amerykański curler
Kamila Skolimowska, polska lekkoatletka (zm. 2009)
Florentin Durand, francuski skoczek narciarski
Sofija Andruchowycz, ukraińska pisarka, tłumaczka, publicystka
Sebastian Cybulski, polski aktor
Elisha Cuthbert, amerykańska aktorka
Piotr Mazur, polski kolarz
Michael Essien, ghański piłkarz
Choi Seou, koreański skoczek narciarski
Halil Altıntop, turecki piłkarz
Ludumo Galada, południowoafrykański bokser, mistrz świata (zm. 2009)



 Zmarli:  
Pierre Canivet, francuski curler (ur. 1890)
Michaił Susłow, naczelny ideolog ZSRR (ur. 1902)
Zdzisław Karos, sierżant Milicji Obywatelskiej
Maria Kownacka, polska pisarka (ur. 1894)
Philip K. Dick, amerykański pisarz science fiction (ur. 1928)
John Belushi, amerykański aktor (ur. 1949)
Ayn Rand, pisarka i filozof; twórczyni filozofii obiektywizmu (ur. 1905)
Hugo Huppert, austriacki pisarz i działacz komunistyczny (ur. 1902)
Marek Rakowski, tłumacz literatury polskiej i zagranicznej na język hebrajski (ur. 1890)
Gilles Villeneuve, kanadyjski kierowca wyścigowy (ur. 1950)
Jerzy Krzysztoń, polski pisarz (ur. 1931)
Romy Schneider, austriacka aktorka (ur. 1938)
Tadeusz Kurtyka, polski pisarz publikujący pod pseudonimem Henryk Worcell (ur. 1909)
Rainer Werner Fassbinder, niemiecki reżyser i aktor (ur. 1945)
Khalid ibn Abd al-Aziz al Saud, król Arabii Saudyjskiej (ur. 1912)
Zygmunt Bohusz-Szyszko, generał, dowódca Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich (ur. 1893)
Henry Fonda, amerykański aktor filmowy (ur. 1905)
Helmut Kajzar, polski dramatopisarz i reżyser teatralny (ur. 1941)
Ingrid Bergman, szwedzka aktorka filmowa (ur. 1915)
Władysław Gomułka, polski polityk, były przywódca PPR i PZPR (ur. 1905)
Grace Kelly, amerykańska aktorka filmowa, późniejsza księżna Monako (ur. 1929)
Beszir Dżemajel, prezydent Libanu (ur. 1947)
Franciszek Bieda, polski paleontolog (ur. 1896)
Stefan Zwoliński, polski speleolog, legionista, fotograf (ur. 1900)
Leonid Breżniew, radziecki polityk, I sekretarz KC KPZR (ur. 1906)
Jan Ciszewski, polski dziennikarz i komentator sportowy (ur. 1930)
Marty Feldman, brytyjski aktor, komik (ur. 1934)
Louis Aragon, francuski pisarz (ur. 1897)

 Zdarzenia astronomiczne:
9 stycznia – zaćmienie Księżyca
25 stycznia – częściowe zaćmienie Słońca
21 czerwca – częściowe zaćmienie Słońca
6 lipca – zaćmienie Księżyca
15 grudnia – częściowe zaćmienie Słońca
30 grudnia – zaćmienie Księżyca
Nagrody Nobla:
z fizyki – Kenneth G. Wilson
z chemii – Aaron Klug
z medycyny – Sune Bergstroem, John Vane, Bengt Samuelsson
z literatury – Gabriel García Márquez
nagroda pokojowa – Alva Myrdal, Alfonso Garcia Robles
z ekonomii – George Stigler


A teraz muzycznie:
- powstał zespół Lady Pank.
- utwór Autobiografia zespołu Perfect dotarł do pierwszego miejsca Listy Przebojów Programu Trzeciego.
- otwarto muzeum Elvisa Presleya mieszczące się w jego posiadłości Graceland w Memphis.
- w fabryce Philipsa w niemieckim Langenhagen odbyła się prezentacja płyty kompaktowej.
- wszedł do sprzedaży pierwszy odtwarzacz płyt kompaktowych Sony CDP-101.
- firma Philips wprowadziła na rynek swój pierwszy odtwarzacz płyt kompaktowych CD-100.
- ukazał się Thriller – drugi solowy album Michaela Jacksona, najlepiej sprzedający się album wszech czasów.
11 grudnia – w brytyjskim programie telewizyjnym po raz ostatni wystąpiła szwedzka grupa ABBA.

24 kwietnia – wyemitowane zostało pierwsze notowanie Listy Przebojów Programu Trzeciego.



Urodzili się:
Caleb Followill, amerykański muzyk, wokalista i gitarzysta zespołu Kings of Leon
Noemi, włoska piosenkarka
Elena Paparizou, grecka piosenkarka
Piotr Banasik, polski pianista
Robert M, polski producent muzyczny
Jay Brannan, amerykański wokalista, autor tekstów, aktor
Jessica Sutta, członkini zespołu The Pussycat Dolls, polskiego pochodzenia
Iwona Węgrowska, polska piosenkarka
Kelly Clarkson, amerykańska piosenkarka, autorka tekstów piosenek, aktorka
Krzysztof Urbański, polski saksofonista jazzowy, kompozytor
Jay Khan, brytyjski wokalista pochodzenia pakistańskiego, członek zespołu US5
Terji Skibenæs, farerski muzyk
Thierry Amiel, francuski piosenkarz
Lil Wayne, amerykański raper, aktor
Bert McCracken, wokalista zespołu The Used
Zmarli:
Carl Orff, niemiecki kompozytor (ur. 1895)
Artur Rubinstein, polski pianista pochodzenia żydowskiego (ur. 1887)
David Blue, amerykański piosenkarz i kompozytor związany z ruchem folkowym (ur. 1941)
Anna German, polska piosenkarka (ur. 1936)






Albumy zagraniczne:
Press the Eject and Give Me the Tape – Bauhaus
The Sky's Gone Out – Bauhaus
Garlands – Cocteau Twins
Hello, I Must Be Going! – Phil Collins
Pornography – The Cure
Plastic Surgery Disasters – Dead Kennedys
A Broken Frame – Depeche Mode
Love Over Gold – Dire Straits
Troops of Tomorrow – The Exploited
Peter Gabriel – Peter Gabriel
Higly Strung – Steve Hackett
The Jimi Hendrix Concerts – Jimi Hendrix
The Number of the Beast – Iron Maiden
Thriller – Michael Jackson
The Concerts in China – Jean-Michel Jarre
Creatures of the Night – KISS
Killers – KISS
Coda – Led Zeppelin
Complete Madness – Madness
The Rise and Fall – Madness
Battle Hymns – Manowar (debiut)
Tug Of War – Paul McCartney
Mama – Nomeansno
Five Miles Out – Mike Oldfield
Hot Space – Queen
Signals – Rush
Acting Very Strange – Mike Rutherford
Blackout – Scorpions
Cutting Corners – Secret Service
...Famous Last Words... – Supertramp
Time And Tide – Split Enz
White Eagle – Tangerine Dream
Rock n Roll Prophet – Rick Wakeman





Albumy polskie:
Live – Brygada Kryzys
Brygada Kryzys – Brygada Kryzys
Za ostatni grosz – Budka Suflera
Carmagnole – Jacek Kaczmarski
Strącanie aniołów – Jacek Kaczmarski
Królowie życia – Kombi
O! – Maanam
Przeprowadzka – Czesław Niemen
UNU – Perfect
Święty spokój – Maryla Rodowicz
Workoholic – String Connection
Układy – Izabela Trojanowska
Live – TSA