Seans XCVIII „O roku ów, kto cię widział… 1985”

Witajcie, słuchacze i czytacze.

Połowa lat osiemdziesiątych! Sprawdźmy co się wtedy działo i co wtedy grało.

Wydarzenia w Polsce:

6 stycznia – w Wejherowie zainaugurował działalność chór mieszany Cantores Veiherovienses.

7 stycznia – premiera filmu Szaleństwa panny Ewy.

10 stycznia – około 130 organizacji i stowarzyszeń, wraz z partiami, zgłosiło akces do Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego (PRON).

12 stycznia – rozpoczął działalność ośrodek TVP Lublin.

17 stycznia – odsłonięto Pomnik Kościuszkowców w Warszawie.

21 stycznia:

Tymczasowa Komisja Koordynacyjna NSZZ Solidarność wezwała do 15-minutowego strajku przeciwko zapowiedzianym na 1 marca 1985 podwyżkom cen.

premiera filmu Ręce do góry.

28 stycznia – premiera filmu O-Bi, O-Ba. Koniec cywilizacji.

29 stycznia – Polska ratyfikowała umowę o głównych drogach ruchu międzynarodowego.

2 lutego – rozpoczął działalność Teatr im. Stanisława Ignacego Witkiewicza w Zakopanem.

5 lutego – z Paryża przyleciał szef tamtejszego biura „Solidarności”, Seweryn Blumsztajn; na lotnisku unieważniono mu paszport i nakazano powrót do Francji.

7 lutego – ogłoszono wyrok w sprawie zabójstwa ks. Jerzego Popiełuszki: kary 25 lat pozbawienia wolności oraz 10 lat pozbawienia praw publicznych.

8 lutego – na Morzu Północnym zatonął drobnicowiec MS Busko Zdrój. Zginęły 24 osoby, a 1 została uratowana.

10 lutego – rozpoczęła się misja Polskiej Lotniczej Eskadry Pomocy Etiopii.

11 lutego:

5 górników zginęło w wyniku wybuchu metanu i pyłu węglowego w Kopalni Węgla Kamiennego „Niwka-Modrzejów” w Sosnowcu.

Józef Pinior został oskarżony o zagarnięcie z kasy związku 80 mln złotych.

13 lutego – Służba Bezpieczeństwa zatrzymała w Gdańsku 7 działaczy „Solidarności”. Aresztowano trzech z nich: Władysława Frasyniuka, Bogdana Lisa i Adama Michnika.

15 lutego – premiera filmu Nadzór.

16 lutego – założono Narciarski Klub Sportowy Dynamit Chorzów.

22 lutego – OPZZ zgłosiła sprzeciw wobec projektu podwyżek cen.

24 lutego – zainaugurował działalność Teatr im. Stanisława Ignacego Witkiewicza w Zakopanem.

25 lutego – wydalenie attaché wojskowego Stanów Zjednoczonych F. Myersa, który wraz z żoną „fotografował obiekty wojskowe”; władze Stanów Zjednoczonych usunęły jego odpowiednika z Waszyngtonu, pułkownika Z. Szymańskiego.

25 lutego – rząd wycofał się z projektu drastycznych podwyżek cen i zapowiedział, że będą one rosły stopniowo.

28 lutego – ks. Roman Marcinkowski został mianowany biskupem pomocniczym diecezji płockiej.

1 marca – założono Muzeum w Sosnowcu.

3 marca – dokonano oblotu samolotu szkolno-treningowego PZL I-22 Iryda.

4 marca – mimo sprzeciwu TKK NSZZ Solidarność oraz OPZZ rząd etapami wprowadzał podwyżki cen, łącząc je ze stopniowym ograniczeniem reglamentacji.

9 marca:

Służba Bezpieczeństwa zatrzymała uczestników nielegalnego zebrania rady politycznej KPN; aresztowano Leszka Moczulskiego.

Pożar zniszczył budynek Teatru Narodowego.

14 marca:

ustanowiono odznaczenie państwowe Krzyż Oświęcimski.

Sejm przyjął ustawę o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

16 marca – otwarto Muzeum Walk o Wał Pomorski w Mirosławcu.

17 marca – premiera filmu Mokry szmal.

25 marca – premiera filmu Baryton.

1 kwietnia – podwyżka cen elektryczności, gazu i węgla.

12 kwietnia – rejestracja OPZZ.

14 kwietnia – utworzenie w Krakowie Ruchu Wolność i Pokój.

16 kwietnia – umowa o wznowieniu lotniczej komunikacji liniowej oraz czarterowej z USA.

21 kwietnia – w Sudetach Wschodnich została odkryta Jaskinia Załom.

22 kwietnia – Sąd Najwyższy utrzymał w mocy wyrok na morderców księdza Jerzego Popiełuszki.

26 kwietnia – Warszawa: obrady przywódców państw-stron Układu Warszawskiego; przedłużono układ na następne 20 lat.

29 kwietnia – Sejm uchwalił – po trzech latach od ustanowienia nowelą konstytucyjną Trybunału Konstytucyjnego – pierwszą Ustawę o Trybunale Konstytucyjnym.

30 kwietnia – Rada Ministrów postanowiła, że majątek „byłych związków zawodowych” zostanie przekazany OPZZ.

2 maja – powstał organ doradczy premiera – Rada Prasowa; jej członkowie (m.in. Jerzy Turowicz) mieli być powoływani na 3 lata.

6 maja – premiera filmu Vabank II, czyli riposta.

23 maja – w Gdańsku rozpoczął się proces Adama Michnika, Bogdana Lisa i Władysława Frasyniuka.

28 maja – wizyta premiera Włoch Bettino Craxiego.

29 maja – Sejm uchwalił nową ordynację wyborczą.

10 czerwca – premiera filmu Yesterday.

11 czerwca – Sąd Rejonowy w Jędrzejowie skazał 2 wikariuszy odpowiedzialnych za strajk uczniów we Włoszczowie; kary były symboliczne.

14 czerwca:

Sąd Wojewódzki w Gdańsku skazał Władysława Frasyniuka, Bogdana Lisa i Adama Michnika na kary pozbawienia wolności od 2,5 do 3,5 lat za działalność w nielegalnej Komisji Krajowej NSZZ Solidarność.

udostępnienie dla zwiedzających Panoramy Racławickiej we Wrocławiu.

18 czerwca – wielogodzinne spotkanie generała Wojciecha Jaruzelskiego z prymasem Józefem Glempem.

20 czerwca – podczas sesji Sejmu podano, że 30% społeczeństwa polskiego żyje w obszarach ekologicznego zagrożenia, stan wód jest alarmujący, wzrasta emisja gazów do atmosfery.

1 lipca – podwyżka cen mięsa i wędlin, wzrost cen skupu żywca. Na apel Komisji Krajowej NSZZ Solidarność tylko w kilku zakładach krótkie strajki protestacyjne.

2 lipca – Genowefa Błaszak ustanowiła rekord Polski w biegu na 400 m ppł. wynikiem 54,27 s. (rekord ten poprawiono dopiero 20 lat później).

18 lipca – uruchomiono KWK „Czeczott”.

20 lipca – uruchomiono komunikację trolejbusową w Słupsku.

22 lipca – uroczyście otwarto w Lubinie Górniczy Ośrodek Sportu pod nazwą Stadion 40-Lecia Powrotu Ziem Zachodnich I Północnych Do Macierzy.

24 lipca – sejm znowelizował ustawę o związkach zawodowych z 1982 roku; nadal w zakładzie pracy mógł działać tylko jeden związek.

30 lipca – pierwszy koncert Depeche Mode w Polsce, na warszawskim Torwarze.

6 sierpnia – seryjny morderca Paweł Tuchlin został skazany przez Sąd Wojewódzki w Gdańsku na karę śmierci.

17 sierpnia – dwaj członkowie Bractwa Trzeźwości obłożeni zostali grzywną za pikietowanie sklepu z alkoholem.

22 sierpnia – skończył się pobyt metropolity Mińska i całej Białorusi Filareta, który uczestniczył w obchodach 900-lecia parafii prawosławnej w Drohiczynie.

31 sierpnia – w 5 rocznicę Sierpnia 1980 – raport opracowany przez ekspertów „Solidarności”.

4 września – średniodystansowiec Ryszard Ostrowski ustanowił rekord Polski w biegu na 800 m wynikiem 1.44,38 s.

10 września – premiera filmu Dom wariatów.

11 września:

w KWK Thorez w Wałbrzychu wskutek wyrzutu skał i dwutlenku węgla zginęło 5 górników.

reprezentacja Polski zremisowała w Chorzowie z Belgią 0:0 i wywalczyła awans na Mundial w Meksyku 1986.

26 września – w Toruniu zatrzymano grupę fizyków i techników prowadzących nielegalną emisję opozycyjnych programów, nakładających się na program TV.

1 października – rozpoczął się XI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.

13 października:

odbyły się wybory do Sejmu.

głodówka protestacyjna uwięzionego Czesława Bieleckiego, działacza podziemnych struktur oraz publicysty paryskiej „Kultury” (pseudonim Maciej Poleski), założyciela nielegalnej oficyny wydawniczej.

19 października – 19-letni student Uniwersytetu Gdańskiego Marcin Antonowicz został śmiertelnie pobity przez funkcjonariuszy milicji w Olsztynie.

20 października – Stanisław Bunin z ZSRR został zwycięzcą XI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina.

21 października – premiera filmu Och, Karol.

22 października – pierwsza sugestia rzecznika rządu Jerzego Urbana perspektywy poprawy stosunków Polska – Izrael (zerwanych w 1967).

27 października – premiera serialu telewizyjnego Urwisy z Doliny Młynów.

29 października:

ogłoszono amnestię.

Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego wystąpił o zwolnienie 218 osób skazanych za przestępstwa niekryminalne.

30 października

finał XI Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego. Zwyciężył Rosjanin Stanisław Bunin. Najlepszy z Polaków, Krzysztof Jabłoński, zajął 3. miejsce.

opuszczono banderę na łodzi podwodnej ORP Kondor.

31 października – Świdnik: z taśmy produkcyjnej zjechał ostatni motocykl WSK.

1 listopada – zniesiono reglamentację cukru.

2 listopada – olsztyński student Marcin Antonowicz został pobity i wyrzucony z karetki milicyjnej, w wyniku czego zmarł. Jego pogrzeb zamienił się w manifestację.

5 listopada – Zbigniew Religa dokonał pierwszej w Polsce udanej transplantacji serca.

6 listopada:

Wojciech Jaruzelski przewodniczącym Rady Państwa.

Lech Wałęsa został oskarżony o zniesławienie komisji wyborczych. Zarzucił im nierzetelne obliczanie głosów.

7 listopada – minister szkolnictwa wyższego odmówił aprobaty dla wielu rektorów i dziekanów wybranych przez uczelnie.

12 listopada – powstał rząd Zbigniewa Messnera.

15 listopada – na rozkaz gen. Kiszczaka milicja rozpoczęła akcję „Hiacynt”.

25 listopada – sąd w Słupsku skazał 2 oficerów SB z Gdańska za współpracę z „Solidarnością”; Sąd Najwyższy podwyższył wyroki.

4 grudnia – wizyta Wojciecha Jaruzelskiego we Francji.

6 grudnia – w 15 rocznicę układu z 1970 roku, przewodniczący SPD Willy Brandt odwiedził Polskę.

19 grudnia – ucieczka braci Zielińskich pod samochodem ciężarowym z Polski do Szwecji. Nakręcono o nich film 300 mil do nieba.

22 grudnia – 18 górników zginęło w wyniku wybuchu metanu w KWK „Wałbrzych”.

23 grudnia – sąd wojskowy w Gdyni skazał Wojciecha Jankowskiego za odmowę pełnienia służby wojskowej.

29 grudnia – podwyżka cen papierosów i zapałek; zapowiedź od 1 stycznia 1986 podwyższenia opłat za abonamenty radiowo-telewizyjne.

31 grudnia – w 100-lecie urodzin Stanisława Ignacego Witkiewicza (Witkacego) odbyły się liczne premiery jego sztuk; nakładem PIW ukazała się 5-tomowa edycja dzieł wybranych.

Wydarzenia na świecie:

1 stycznia – Włochy objęły prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.

5 stycznia – zakończyła się ewakuacja etiopskich Żydów do Izraela (Operacja Mojżesz).

7 stycznia – wystrzelono pierwszą testową japońską międzyplanetarną sondę kosmiczną Sakigake.

10 stycznia – Daniel Ortega został prezydentem Nikaragui.

11 stycznia – radziecka sonda Wega 1 przeleciała obok Wenus.

13 stycznia – 428 osób zginęło w katastrofie kolejowej w Etiopii.

15 stycznia – Tancredo Neves został wybrany przez kolegium elektorskie na prezydenta Brazylii. Z powodu ciężkiej choroby nie objął urzędu.

20 stycznia – wojna libańska: rozpoczęła się ewakuacja wojsk izraelskich z Libanu.

21 stycznia:

Andrzej Czok i Jerzy Kukuczka dokonali pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Dhaulagiri.

w katastrofie samolotu Lockheed Electra w Reno (Nevada) zginęło 70 osób.

25 stycznia – Bundestag jednogłośnie potępił nazistowski Trybunał Ludowy.

1 lutego:

Grenlandia występuje z Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (EURATOM).

58 osób zginęło w katastrofie radzieckiego samolotu Tu-134 w Mińsku.

5 lutego – Hiszpania po 16 latach otwarła granicę z Gibraltarem.

12 lutego – Maciej Berbeka i Maciej Pawlikowski dokonali pierwszego polskiego i zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Czo Oju w Himalajach.

14 lutego – reporter CNN Jeremy Levin został wypuszczony z libańskiego więzienia.

19 lutego:

pod Bilbao rozbił się po uderzeniu w wieżę telewizyjną Boeing 727 hiszpańskich linii Iberia; zginęło 148 osób.

należący do China Airlines Boeing 747 lecący z Taoyuan na Tajwanie do Los Angeles, w wyniku groźnego incydentu w powietrzu (awaria jednego z silników i wpadnięcie w korkociąg) został zmuszony do awaryjnego lądowania na lotnisku w San Francisco. Ze znajdujących się na pokładzie 251 pasażerów i 23 członków załogi, ranne zostały 24 osoby.

20 lutego:

premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher wygłosiła przemówienie podczas sesji Kongresu Stanów Zjednoczonych.

22 lutego – 50 osób zginęło w katastrofie malijskiego samolotu An-24 w mieście Timbuktu.

1 marca:

Julio María Sanguinetti został prezydentem Urugwaju.

premiera filmu Purpurowa róża z Kairu w reżyserii Woody'ego Allena.

3 marca:

w wyniku trzęsienia ziemi w chilijskim regionie Valparaíso zginęło 177 osób, a ponad 2500 zostało rannych.

premiera serialu Na wariackich papierach.

8 marca – w Bejrucie 80 osób zginęło, a ponad 200 zostało rannych w wyniku nieudanego zamachu bombowego na duchowego przywódcę libańskich szyitów, szejka Mohammeda Husseina Fadlallaha.

10 marca – w samobójczym zamachu bombowym w Metulli na północy Izraela zginęło 12 żołnierzy, a 14 zostało rannych.

11 marca – Michaił Gorbaczow został wybrany na stanowisko sekretarza generalnego KC KPZR.

12 marca – wznowienie radziecko-amerykańskich rozmów pokojowych w Genewie.

15 marca:

powstała pierwsza komercyjna strona internetowa (symbolics.com).

z powodu ciężkiej choroby prezydenta elekta Tancredo Nevesa wiceprezydent José Sarney został p.o. prezydenta Brazylii.

21 marca – ponad 20 czarnoskórych demonstrantów zostało zabitych na przedmieściach Kapsztadu w 25. rocznicę masakry w Sharpeville.

22 marca – została podpisana Konwencja Wiedeńska w sprawie ochrony warstwy ozonowej.

29 marca – w Rzymie rozpoczęły się I Światowe Dni Młodzieży.

29-30 marca – podczas obrad Rady Europejskiej w Brukseli przedstawiono raport Dooge'a.

16 kwietnia – oficer CIA Aldrich Ames został zwerbowany przez radziecki wywiad.

21 kwietnia – radziecka interwencja w Afganistanie: kompania Specnazu wpadła w zasadzkę mudżahedinów w przełęczy Marawara.

1 maja – ogłoszenie sankcji gospodarczych USA wobec Nikaragui.

9 maja – delegacja PRL z wiceministrem obrony narodowej gen. broni Tadeuszem Tuczapskim wzięła udział w obchodach 40-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej na Placu Czerwonym w Moskwie.

11 maja – w pożarze drewnianych trybun stadionu piłkarskiego w angielskim Bradford zginęło 56 osób, ponad 300 zostało rannych.

20 maja – Miami: finansowane przez amerykański rząd Radio Martí rozpoczęło emisję programów skierowanych do mieszkańców Kuby.

22 maja – 55 osób zginęło w wybuchu samochodu-pułapki w Bejrucie.

29 maja – zamieszki kibiców na Stadionie Heysel w Brukseli, w wyniku których poniosło śmierć 39 osób.

Czerwiec – w ZSRR zapoczątkowano politykę pierestrojki.

2 czerwca – na 1100 rocznicę dzieła ewangelizacji św. Cyryla i Metodego papież Jan Paweł II wydał encyklikę Slavorum apostoli.

10 czerwca – Izrael wycofał z południowego Libanu swoje wojska.

11 czerwca – wymiana agentów na Moście Glienicke w Berlinie. Wśród wymienionych wschodnich szpiegów był Marian Zacharski.

14 czerwca – podpisano układ z Schengen, tworzący ruch bezwizowy między Francją, Niemcami a krajami Beneluksu.

23 czerwca – Katastrofa samolotu Air India u wybrzeży Irlandii. Zginęło 329 osób.

27 czerwca – zamknięto Route 66 łączącą Chicago z Los Angeles.

1 lipca – Luksemburg objął prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.

2 lipca – wystrzelono sondę kosmiczną Giotto, przeznaczoną do zbadania Komety Halleya.

3 lipca:

Francesco Cossiga został prezydentem Włoch.

na ekranach amerykańskich kin zadebiutowała pierwsza część trylogii Powrót do przyszłości.

10 lipca:

zatopienie przez francuski wywiad (DGSE) statku Rainbow Warrior należącego do Greenpeace.

200 osób zginęło w katastrofie samolotu Tu-154B w Uzbekistanie.

13 lipca

prezydent USA Ronald Reagan przeszedł operację usunięcia guza przewodu pokarmowego. W tym czasie obowiązki prezydenta pełnił wiceprezydent George Bush.

19 lipca – katastrofa tamy w Val di Strava w pobliżu Tesero we Włoszech spowodowała śmierć 268 osób.

22 lipca – terroryści z Hezbollahu dokonali zamachu na synagogę w Kopenhadze. Zginęła 1 osoba, a 20 zostało rannych.

23 lipca – po raz pierwszy została zaprezentowana Amiga 1000.

24 lipca – w katastrofie samolotu Douglas DC-6 w Kolumbii zginęło 80 osób.

27 lipca – w Oslo, Marokańczyk Said Aouita ustanowił rekord swiata w biegu na 5000 m wynikiem 13:00,40 s.

2 sierpnia – 135 osób (w tym 1 na ziemi) zginęło, a 27 zostało rannych w katastrofie lotu Delta Air Lines 191, do której doszło w czasie awaryjnego lądowania w burzy, na autostradzie w Dallas.

8 sierpnia – papież Jan Paweł II rozpoczął 27. podróż apostolską do sześciu krajów afrykańskich.

10 sierpnia – w wyniku eksplozji paliwa jądrowego na statku podwodnym w zatoce Czażma w ZSRR zginęło 10 osób.

12 sierpnia – w najtragiczniejszej w historii katastrofie Boeinga 747 linii Japan Airlines śmierć poniosło 520 osób.

17 sierpnia – wskutek wybuchu samochodu-pułapki przed supermarketem w Bejrucie zginęło 40 osób, 122 zostały ranne.

19 sierpnia – papież Jan Paweł II spotkał się w Casablance z królem Maroka Hasanem II.

21 sierpnia – w Zurychu, Amerykanka Mary Decker-Slaney ustanowiła rekord świata w biegu na 1 milę wynikiem 4:16,71 s.

22 sierpnia – w pożarze Boeinga 737 na lotnisku w Manchesterze zginęło 55 osób, 15 zostało rannych.

23 sierpnia – w Berlinie, Marokańczyk Saïd Aouita ustanowił rekord świata w biegu na 1500 m wynikiem 3:29,46 s.

26 sierpnia – w Londynie, Brytyjka Zola Budd ustanowiła rekord świata w biegu na 5000 m wynikiem 14:48,07 s.

27 sierpnia – gen. Ibrahim Babangida obalił prezydenta Nigerii Muhammadu Buhariego.

31 sierpnia – w Los Angeles został aresztowany seryjny morderca Richard Ramirez, znany jako „Nocny Łowca”.

1 września – o godz. 0:45 Robert Ballard odkrył wrak transatlantyku RMS Titanic.

4 września – 52 osoby zginęły w katastrofie samolotu An-26 w afgańskim Kandaharze.

9 września – ogłoszenie sankcji gospodarczych USA wobec RPA.

11 września:

sonda ICE przeleciała w pobliżu komety 21P/Giacobini-Zinner.

w zderzeniu pociągów w portugalskim Nelas zginęło 118 osób.

13 września – premiera najlepiej sprzedającej się gry wideo w historii, Super Mario Bros..

16 września:

w Kenii odnaleziono szkielet Homo erectus.

Włoski rząd zaaprobował budowę mostu łączącego Kalabrię z Sycylią.

17 września – rozpoczęła się załogowa misja Sojuz T-14 na stację orbitalną Salut 7.

19 września – trzęsienie ziemi o sile 8,1 skali Richtera w Meksyku. Śmierć poniosło około 10 tys. ludzi.

22 września – w Berlinie, Niemka Sabine Busch ustanowiła rekord świata w biegu na 400 m ppł. wynikiem 53,55 s.

23 września – w Paryżu otwarto muzeum Pablo Picassa.

29 września – telewizja ABC wyemitowała premierowy odcinek serialu MacGyver.

1 października – operacja Wooden Leg: izraelskie lotnictwo zbombardowało kwaterę główną OWP pod Tunisem. Zginęło 60 Palestyńczyków, a 70 zostało rannych.

3 października:

nalot izraelskich samolotów F-16 na siedzibę Jasera Arafata w Tunisie. Zginęło 76 osób.

prom kosmiczny Atlantis rozpoczął swoją pierwszą misję.

5 października – zamachy na turystów izraelskich w Egipcie (7 zabitych) i Tunezji (5 zabitych i 2 rannych).

6 października – w Canberze, Niemka Marita Koch ustanowiła swój ostatni rekord świata w biegu na 400 m wynikiem 47,60 s. (rekord niepobity od 24 lat).

7 października – porwanie włoskiego statku MS Achille Lauro przez terrorystów palestyńskich.

8 października – palestyńscy terroryści zamordowali na uprowadzonym włoskim statku MS Achille Lauro amerykańskiego inwalidę żydowskiego pochodzenia Leona Klinghoffera.

9 października – palestyńscy porywacze włoskiego liniowca MS Achille Lauro poddali się władzom egipskim w Port Said, w zamian za gwarancję swobodnego opuszczenia kraju.

10 października – 4 amerykańskie myśliwce F-14 Tomcat przechwyciły i zmusiły do lądowania na Sycylii egipski samolot pasażerski na pokładzie którego znajdowali się palestyńscy porywacze statku MS Achille Lauro.

25 października – powstały linie lotnicze Emirates.

28 października – Daniel Ortega wybrany na prezydenta Nikaragui.

7 listopada – Bogota: ponad 100 osób, w tym 11 sędziów Sądu Najwyższego Kolumbii zginęło, w czasie ataku armii kolumbijskiej na Pałac Sprawiedliwości, zajęty przez partyzantów z grupy M-19.

9 listopada – Garri Kasparow został mistrzem świata w szachach.

13 listopada – erupcja kolumbijskiego wulkanu Nevado del Ruiz. W katastrofie zginęło ponad 23 tys. ludzi w pobliskim miasteczku Armero oraz sześciu innych miejscowościach.

19-21 listopada – szczyt radziecko-amerykański w Genewie.

20 listopada:

Microsoft zaprezentował system operacyjny Windows 1.0.

uruchomiono pierwszą linię metra w rosyjskim Niżnym Nowogrodzie.

21 listopada – analityk US Navy Jonathan Pollard został zatrzymany przez FBI pod izraelską ambasadą w Waszyngtonie pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Izraela.

23 listopada – członkowie organizacji Abu Nidala uprowadzili samolot pasażerski linii EgyptAir.

24 listopada – Malta: w wyniku eksplozji przy próbie uwolnienia zakładników przetrzymywanych na pokładzie egipskiego Boeinga 737 zginęło 60 osób.

26 listopada – rozpoczęła się misja STS-61-B wahadłowca Atlantis.

1 grudnia – mieszkańcy Liechtensteinu w referendum wypowiedzieli się przeciwko równouprawnieniu kobiet.

4 grudnia – zwodowano jedyny dzisiaj rosyjski lotniskowiec Admirał Kuzniecow.

12 grudnia – samolot czarterowy DC-8 linii Arrow Air, lecący z Kairu do Fort Campbell (Kentucky), rozbił się krótko po starcie po międzylądowaniu w Gander (wschodnia Kanada). Zginęło 256 osób, w tym 248 amerykańskich żołnierzy ze 101. Dywizji Powietrznodesantowej.

18 grudnia – premiera filmu Kolor purpury.

20 grudnia – bracia Zielińscy dojechali pod samochodem ciężarowym do Ystad na południu Szwecji. Powstał o nich film 300 mil do nieba.

27 grudnia – w atakach terrorystycznych organizacji Abu Nidala na lotniska w Rzymie i Wiedniu zginęło 18 osób, a 100 zostało rannych.

30 grudnia:

na zdjęciach dostarczonych przez Voyagera 2 został odkryty Puk, jeden z księżyców Urana.

prezydent Muhammad Zia ul-Haq zniósł obowiązujący od 8 lat stan wojenny w Pakistanie.

Grenlandia, autonomiczne terytorium Danii, opuszcza Wspólnoty Europejskie.

Urodzili się:

4 stycznia

Al Jefferson, amerykański koszykarz

Ross Turnbull, angielski piłkarz

7 stycznia – Lewis Hamilton, brytyjski kierowca wyścigowy

10 stycznia – Anette Sagen, norweska skoczkini narciarska

11 stycznia – Kazuki Nakajima, japoński kierowca wyścigowy

15 stycznia – Harri Olli, fiński skoczek narciarski

17 stycznia – Simone Simons, holenderska piosenkarka, członkini zespołu Epica

19 stycznia – Jan Hauser, szwajcarski curler

20 stycznia – Johan Erikson, szwedzki skoczek narciarski

4 lutego – David Lazzaroni, francuski skoczek narciarski

5 lutego – Cristiano Ronaldo, portugalski piłkarz

9 lutego

David Gallagher, amerykański aktor

Marcin Możdżonek, polski siatkarz

12 lutego

Josephat Ndambiri, kenijski lekkoatleta

Przemysław Stańczyk, polski pływak

14 lutego – Laura Samojłowicz, polska aktorka

17 lutego – Anders Jacobsen, norweski skoczek narciarski

18 lutego

Anton Ferdinand, angielski piłkarz

Adam Fidusiewicz, polski aktor

20 lutego – Julija Wołkowa, rosyjska piosenkarka, członkini zespołu tatu

26 lutego – Marek Ztracený, czeski piosenkarz

28 lutego

Jelena Janković, serbska tenisistka

Rok Urbanc, słoweński skoczek narciarski

2 marca – Luke Pritchard, angielski piosenkarz

8 marca – Ewa Sonnet, polska modelka i piosenkarka

11 marca – Viktorija Žemaitytė, litewska lekkoatletka

13 marca – Magdalena Kemnitz, polska wioślarka

24 marca – Yoshihiko Osanai, japoński skoczek narciarski

25 marca – Isak Grimholm, szwedzki skoczek narciarski

26 marca – Keira Knightley, brytyjska aktorka

9 kwietnia – David Zauner, austriacki skoczek narciarski, były kombinator norweski

15 kwietnia – Anaïs Laurendon, francuska tenisistka

16 kwietnia – Nicklas Wiberg, szwedzki lekkoatleta

17 kwietnia – Jo-Wilfried Tsonga, francuski tenisista

18 kwietnia – Łukasz Fabiański, polski piłkarz

20 kwietnia

Kamil Chanas, polski koszykarz

Sarah Reid, szkocka curlerka

26 kwietnia – Jure Bogataj, słoweński skoczek narciarski

2 maja – Lily Allen, angielska piosenkarka

5 maja – Grzegorz Gołaszewski, polski aktor

9 maja – Sven-Sören Christophersen, niemiecki piłkarz ręczny

15 maja – Radu Basalau, rumuński rugbysta

16 maja – Stanisław Janewski, bułgarski aktor

20 maja

Sebastian Kraupp, szwedzki curler

Khaled Souissi, tunezyjski piłkarz

3 czerwca − Łukasz Piszczek, polski piłkarz

4 czerwca

Alicja Janosz, polska piosenkarka

Lukas Podolski, niemiecki piłkarz pochodzenia polskiego

11 czerwca

Brad Jacobs, kanadyjski curler

Dzmitry Kałdun, białoruski wokalista

12 czerwca – Kendra Wilkinson, amerykańska modelka

13 czerwca – Viktor Kjäll, szwedzki curler

15 czerwca – Nadine Coyle, brytyjska piosenkarka, członkini grupy Girls Aloud

17 czerwca – Manuel Fettner, austriacki skoczek narciarski

24 czerwca – Christoph Strickner, austriacki skoczek narciarski

25 czerwca – Sławomir Kuczko, polski pływak

27 czerwca

Swietłana Kuzniecowa, rosyjska tenisistka

Stina Viktorsson, szwedzka curlerka

30 czerwca

Rafał Blechacz, polski pianista, zwycięzca XV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina

Michael Phelps, amerykański pływak

2 lipca – Ashley Tisdale, amerykańska aktorka, piosenkarka, znana z High School Musical

3 lipca – Jure Šinkovec, słoweński skoczek narciarski

5 lipca – Nick O'Malley, brytyjski muzyk, basista zespołu Arctic Monkeys

6 lipca

Stefano Chiapolino, włoski skoczek narciarski

Niklas Edin, szwedzki curler

9 lipca – Paweł Korzeniowski, polski pływak

17 lipca – Tom Fletcher, angielski piosenkarz, gitarzysta i pianista zespołu McFly

25 lipca

James Lafferty, amerykański aktor

Nelson Ângelo Piquet, brazylijski kierowca wyścigowy

8 sierpnia – Kai Kovaljeff, fiński skoczek narciarski

15 sierpnia – Ninel Miculescu, rumuński sztangista

21 sierpnia – Nicolás Almagro, hiszpański tenisista

22 sierpnia – Piotr Durak, polski pisarz, poeta, podróżnik

5 września – Jan Mazoch, czeski skoczek narciarski

7 września – Adam Bodzek, niemiecki piłkarz pochodzenia polskiego

8 września – Ingolf Wunder, austriacki pianista, laureat 2 nagrody XVI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina

16 września – Johan Remen Evensen, norweski skoczek narciarski

17 września – Jon Walker, amerykański muzyk, basista grupy Panic! at the Disco i The Young Veins

26 września

Lenna Kuurmaa, estońska piosenkarka i aktorka

Matt Pokora, francuski piosenkarz

2 października – Ole Marius Ingvaldsen, norweski skoczek narciarski

5 października – Nicola Roberts, angielska piosenkarka, członkini zespołu Girls Aloud

22 października – Zachary Hanson, amerykański muzyk

24 października – Wayne Rooney, angielski piłkarz

1 listopada – Patryk Czarnowski, polski siatkarz

3 listopada – Guido Landert, szwajcarski skoczek narciarski

12 listopada – Innocent Mdledle, południowoafrykański piłkarz

14 listopada – Andreas Vilberg, norweski skoczek narciarski

21 listopada – Jesús Navas, hiszpański piłkarz

28 listopada – Andreas Arén, szwedzki skoczek narciarski

30 listopada – Kaley Cuoco, amerykańska aktorka

1 grudnia – Janelle Monáe, amerykańska piosenkarka

9 grudnia – Joanna Jabłczyńska, polska aktorka

14 grudnia – Jakub Błaszczykowski, polski piłkarz

19 grudnia – Marcel Gromadowski, polski siatkarz

23 grudnia – Harry Judd, perkusista brytyjskiego zespołu McFly

27 grudnia – Daiki Itō, japoński skoczek narciarski

Zmarli:

10 stycznia – Anton Karas, austriacki wirtuoz cytry, także kompozytor (ur. 1906)

13 stycznia – Adam Marczyński, polski malarz, grafik i scenograf (ur. 1908)

31 stycznia – Józef Mackiewicz, polski prozaik i publicysta (ur. 1902)

26 lutego – Łucja Zawada, nauczycielka, instruktorka harcerska, żołnierz Szarych Szeregów (ur. 1913)

28 lutego – David Byron, brytyjski wokalista rockowy zespołu Uriah Heep (ur. 1947)

7 marca – Arkady Fiedler, polski pisarz i podróżnik (ur. 1894)

10 marca – Konstantin Czernienko, sekretarz generalny KC KPZR, przywódca ZSRR (ur. 1911)

19 marca – Leopold Tyrmand, polski prozaik i publicysta (ur. 1920)

21 marca – Stanisław Rembek, polski powieściopisarz (ur. 1901)

28 marca – Marc Chagall, francuski malarz (ur. 1887)

10 kwietnia – Karol Tchorek, polski rzeźbiarz (ur. 1904)

11 kwietnia – Enver Hodża, komunistyczny przywódca Albanii (ur. 1908)

20 kwietnia – Charles Francis Richter, amerykański geofizyk (ur. 1900)

2 maja - Attilio Bettega, włoski kierowca rajdowy (ur. 1953)

3 maja – Wojciech Belon, polski poeta, pieśniarz, założyciel Wolnej Grupy Bukowiny (ur. 1952)

7 maja:

Adam Bahdaj, polski pisarz, tłumacz z języka węgierskiego (ur. 1918)

Jerzy Młodziejowski, polski geograf, taternik, krajoznawca, skrzypek i altowiolista (ur. 1909)

20 maja – Eduardo Ortiz de Landázuri, hiszpański profesor medycyny, Sługa Boży Kościoła katolickiego (ur. 1910)

28 maja – Mirosław Iringh ps. "Stanko", podporucznik, Słowak z pochodzenia, dowódca legendarnego oddziału Słowaków (ur. 1914)

3 czerwca – Wawrzyniec Staliński, polski piłkarz, reprezentant Polski (ur. 1899)

29 czerwca – Andrzej Kijowski, polski pisarz, krytyk, scenarzysta (ur. 1928)

8 lipca – Simon Kuznets, amerykański ekonomista (ur. 1901)

16 lipca – Heinrich Böll, niemiecki pisarz (ur. 1917)

19 lipca

Janusz A. Zajdel, polski pisarz science-fiction (ur. 1938)

Ewen Montagu, brytyjski oficer wywiadu, pisarz i sędzia (ur. 1901)

8 września – John Franklin Enders, amerykański biolog, laureat Nagrody Nobla (ur. 1897)

16 września – Witold Wirpsza, polski poeta, powieściopisarz i tłumacz (ur. 1918)

2 października – Rock Hudson, aktor amerykański (ur. 1925)

10 października

Orson Welles, aktor i reżyser amerykański (ur. 1915)

Yul Brynner, aktor amerykański (ur. 1920)

12 października – Ricky Wilson, gitarzysta amerykański, członek grupy rockowej The B-52's (ur. 1953)

27 listopada – Stanisław Ryszard Dobrowolski, polski poeta i prozaik (ur. 1907)

5 grudnia – Aleksja González-Barros y González, hiszpańska kandydatka na ołtarze (ur. 1971)

9 grudnia – Ireneusz Iredyński, polski prozaik, dramaturg, poeta (ur. 1939)

16 grudnia – Paul Castellano, amerykański gangster (ur. 1915)

26 grudnia – Dian Fossey, amerykańska badaczka goryli (ur. 1932)

28 grudnia – Franciszek Postawka, polski kierowca i pilot rajdowy, mistrz Polski (ur. 1922)

Zdarzenia astronomiczne:

4 maja – zaćmienie Księżyca

19 maja – częściowe zaćmienie Słońca

28 października – zaćmienie Księżyca

12 listopada – częściowe zaćmienie Słońca

Nagrody Nobla:

z fizyki – Klaus von Klitzing

z chemii – Herbert A. Hauptman, Jerome Karle

z medycyny – Joseph L. Goldstein, Michael Brown

z literatury – Claude Simon

nagroda pokojowa – Międzynarodowy ruch Lekarze Przeciw Wojnie Nuklearnej

z ekonomii – Franco Modigliani

Święta ruchome:

Tłusty czwartek: 14 lutego

Ostatki: 19 lutego

Popielec: 20 lutego

Niedziela Palmowa: 31 marca

Wielki Czwartek: 4 kwietnia

Wielki Piątek: 5 kwietnia

Wielka Sobota: 6 kwietnia

Wielkanoc: 7 kwietnia

Poniedziałek wielkanocny: 8 kwietnia

Wniebowstąpienie Pańskie: 16 maja

Zesłanie Ducha Świętego: 26 maja

Boże Ciało: 6 czerwca

Ludność świata: 4 830 978 tys.

Azja: 2 887 552 tys. (59,77%)

Europa: 706 009 tys. (14,61%)

Afryka: 541 814 tys. (11,21%)

Ameryka Łacińska: 401 469 tys. (8,31%)

Ameryka Północna: 269 456 tys. (5,58%)

Oceania: 24 678 tys. (0,51%)

Wydarzenia muzyczne:

28 stycznia – Różni artyści, między innymi Ray Charles, Bob Dylan, Michael Jackson, Billy Joel, Cyndi Lauper, Willie Nelson, Lionel Richie, Smokey Robinson, Kenny Rogers, Diana Ross, Paul Simon, Bruce Springsteen, Tina Turner i Stevie Wonder, nagrali piosenkę We Are The World.

W styczniu rozpoczyna się światowa trasa koncertowa grupy Queen.

luty – Whitney Houston wypuszcza swój pierwszy album

3 marca – Michael Jackson ma swojego sobowtóra z wosku w Londynie w muzeum Madame Tussaud.

7 marca – ukazał się singiel charytatywny We Are the World.

1 kwietnia – David Lee Roth opuszcza Van Halen aby rozpocząć solową karierę.

czerwiec – Jimmy Somerville opuszcza Bronski Beat by założyć The Communards.

13 lipca – Live Aid koncert na Wembley (na Wembley grał m.in. Queen) i w Filadelfii na rzecz głodujących w Etiopii.

Oficjalny rozpad zespołu Gyllene Tider, choć później powracali jeszcze nagrywając nowy materiał na płytach z największymi przebojami oraz dawali koncerty w rodzinnej Szwecji.

Powstaje zespół Guns N' Roses

Powstanie australijskiej grupy rockowej Crowded House

Wydanie pierwszego albumu niemieckiej grupy Modern Talking "The 1st Album"

Powstaje legendarny duet Gang Starr, którego członkami są Guru (MC) i DJ Premier (DJ/Producent) – Pionierzy jazz-hopu

8 października – Londyńska premiera Les Misérables (adaptacji Nędzników) na deskach Barbicane Centre na londyńskim West Endzie

Konkurs Piosenki Eurowizji wygrywa "La det swinge", Bobbysocks

Urodzili się:

2 lutego – Melody Gardot, amerykańska piosenkarka jazzowa, autorka piosenek, pianistka i gitarzystka

11 lutego – William Beckett, amerykański wokalista rockowy, muzyk zespołu The Academy Is...

19 lutego – Haylie Duff, amerykańska aktorka i piosenkarka pop

20 lutego

Julija Wołkowa, rosyjska piosenkarka t.A.T.u.

Jerome Simeon, brytyjski piosenkarz, członek zespołu Lexington Bridge

3 kwietnia – Leona Lewis, brytyjska piosenkarka, autorka tekstów, kompozytorka

2 maja – Lily Allen, angielska piosenkarka

21 maja – Mutya Buena, brytyjska wokalistka pop

28 maja – Colbie Caillat, amerykańska piosenkarka pop, autorka piosenek, gitarzystka

4 czerwca

Leon Botha, południowoafrykański, malarz i performer muzyczny (zm. 2011)

Alicja Janosz, polska piosenkarka, laureatka programu Idol

15 czerwca – Nadine Coyle, brytyjska piosenkarka Girls Aloud

21 czerwca – Amel Bent, francuska piosenkarka

30 czerwca

Rafał Blechacz, polski pianista

Elena Gheorghe, rumuńska piosenkarka muzyki pop

2 lipca – Ashley Tisdale, amerykańska piosenkarka i aktorka

5 lipca – Nick O'Malley, brytyjski muzyk, basista zespołu Arctic Monkeys

6 lipca – Nye Oakley, brytyjski piosenkarz, gracz rugby, członek zespołu Lexington Bridge

31 lipca – Shannon Curfman, amerykańska blues-rockowa gitarzystka, wokalistka, autorka tekstów i kompozytor

3 sierpnia – Brent Kutzle, amerykański muzyk, basista i wiolonczelista

4 sierpnia – Kina Grannis, amerykańska piosenkarka, gitarzystka i autorka piosenek

9 sierpnia – Jewgienij Jacenko, polsko-ukraiński śpiewak kontratenor (zm. 2005)

7 września – Alona Łanska, białoruska piosenkarka

12 września – Paulina Przybysz, polska wokalistka i kompozytorka, znana z duetu Sistars

17 września – Jon Walker, amerykański gitarzysta basowy

26 września

Lenna Kuurmaa, estońska piosenkarka i aktorka, wokalistka zespołu Vanilla Ninja

Matt Pokora, francuski piosenkarz, tancerz, kompozytor i aktor

5 października – Nicola Roberts, brytyjska piosenkarka Girls Aloud

28 listopada

Magdi Rúzsa, węgierska piosenkarka

Shy'm, francuska piosenkarka

1 grudnia – Janelle Monáe, amerykańska piosenkarka, tancerka, autorka tekstów oraz performerka

10 grudnia – Raven-Symoné, amerykańska aktorka, piosenkarka, tancerka, autorka tekstów

Zmarli:

10 stycznia – Anton Karas, austriacki wirtuoz cytry, także kompozytor (ur. 1906)

18 stycznia – Beata Artemska, polska tancerka, śpiewaczka, aktorka teatralna i kabaretowa, także reżyserka, scenarzystka (ur. 1918)

19 stycznia – Tadeusz Wawrzynowicz, polski skrzypek, pedagog, działacz muzyczny (ur. 1905)

25 stycznia – Gjyzepina Kosturi, albańska śpiewaczka operowa (ur. 1912)

28 lutego – David Byron, brytyjski wokalista rockowy (Uriah Heep) (ur. 1947)

12 marca – Eugene Ormandy, amerykański dyrygent pochodzenia węgierskiego (ur. 1899)

19 marca – Leopold Tyrmand, polski pisarz i publicysta, popularyzator jazzu w Polsce (ur. 1920)

23 marca – Zoot Sims, amerykański saksofonista jazzowy (ur. 1925)

3 maja – Wojciech Belon, polski pieśniarz i balladzista (ur. 1952)

7 maja – Jerzy Młodziejowski, polski geograf, taternik, krajoznawca, skrzypek i altowiolista, kompozytor, dyrygent, krytyk muzyczny, publicysta (ur. 1909)

12 maja – Bohdan Wodiczko, polski dyrygent i pedagog muzyczny (ur. 1911)

5 sierpnia – Piotr Marek, polski wokalista, gitarzysta, autor tekstów, malarz, fotograf, lider zespołu Düpą (ur. 1950)

7 sierpnia – Mateusz Święcicki, polski kompozytor, aranżer, publicysta i dziennikarz radiowy (ur. 1933)

3 września – Jo Jones, amerykański perkusista jazzowy (ur. 1911)

6 października – Lola Gjoka, albańska pianistka (ur. 1910)

12 października – Ricky Wilson, gitarzysta amerykański, członek grupy rockowej The B-52's (ur. 1953)

14 października – Emil Gilels, rosyjski pianista (ur. 1916)

22 października – Viorica Ursuleac, rumuńska śpiewaczka operowa (ur. 1894)

27 października – Tola Mankiewiczówna, polska aktorka, piosenkarka i śpiewaczka operowa (ur. 1900)

24 listopada – Big Joe Turner, czarnoskóry bluesman amerykański związany z takimi stylami jak jump i screaming blues (ur. 1911)

9 grudnia – Ireneusz Iredyński, polski prozaik, dramaturg, poeta, scenarzysta i autor piosenek (ur. 1939)

12 grudnia – Ian Stewart, szkocki pianista, jeden z twórców (obok Briana Jonesa) zespołu The Rolling Stones (ur. 1938)

28 grudnia – David Ewen, amerykański historyk muzyki rozrywkowej, krytyk muzyczny (ur. 1907)

31 grudnia – Ricky Nelson, amerykański aktor, piosenkarz i gitarzysta popowy (ur. 1940)

Albumy polskie:

Ballady Leonarda Cohena - "Alleluja" – Maciej Zembaty

Video – 2 plus 1

Aya RL (czerwona) – Aya RL

Live – Azyl P

Mamy czas – Banda i Wanda

Cegła – Dżem

Dzień, w którym pękło niebo – Dżem

Biada, Biada, Biada – Izrael

Martyna Jakubowicz Live – Martyna Jakubowicz

Klaus Mitffoch – Klaus Mitffoch

Kombi 4 – Kombi

Władysław Komendarek – Władysław Komendarek

Drop Everything – Lady Pank

Anatomia – Lombard

Hope and Penicillin – Lombard

Wet Cat – Maanam

Sztuka latania – Różni wykonawcy

Złota płyta – Shakin' Dudi

Wyspa dzikich – Jacek Skubikowski

Bez grawitacji – Ryszard Sygitowicz

Chamy idą – T.Love

Smak ciszy – Turbo

Magda Umer – Magda Umer

Za nami noc... – Zespół Reprezentacyjny

 Albumy zagraniczne

Hunting High and Low – A-ha

Fly on the Wall – AC/DC

Metal Heart – Accept

You Are the One – Baden Baden

Hounds of Love – Kate Bush

No Jacket Required – Phil Collins

The Head on the Door – The Cure

You're Under Arrest – Miles Davis

Frankenchrist – Dead Kennedys

The Singles 81→85 – Depeche Mode

Catching Up With Depeche Mode – Depeche Mode

Brothers in Arms – Dire Straits

Biograph – Bob Dylan

Empire Burlesque – Bob Dylan

Boys and Girls – Bryan Ferry

Scener – Per Gessle

Live After Death – Iron Maiden

Asylum – KISS

Radio – LL Cool J

Mad Not Mad – Madness

Misplaced Childhood – Marillion

The 1st Album – Modern Talking

Let's Talk About Love – Modern Talking

No Rest for the Wicked – New Model Army

Low-life – New Order

Live in Rio (VHS z koncertem) – Queen

Freaky Styley – Red Hot Chili Peppers

King of Rock – Run–D.M.C.

First and Last and Always – The Sisters of Mercy

The Dream of the Blue Turtles – Sting

Wide Awake in America (EP) – U2

Rain Dogs – Tom Waits

Old Rottenhat – Robert Wyatt

Walls of Jericho - Helloween